Nie ma na świecie takiej osoby, która nigdy w życiu nie doznałaby stresu. Zdarza się, że odczuwamy go w bardzo różnych sytuacjach, nawet takich, w których zupełnie nie spodziewalibyśmy się podobnej reakcji. Nie jest on do końca zależny od nas, chociaż w pewnym stopniu można nad nim zapanować. Każdy instynktownie czuje i wie, czym jest stres, ale jak możemy go zdefiniować w sposób bardziej naukowy?
Spis Treści
Czym jest stres?
Stres, jest to zespół reakcji organizmu na zdarzenia bodźcowe, które przyczyniają się do zaburzenia jego równowagi i zdolności radzenia sobie w takich sytuacjach. Ta konkretna rzecz, która wywołuje w nas poczucie stresu nazywana jest stresorem. Wymaga on od organizmu reakcji przystosowawczej, a mogą one objawiać się w różny sposób. Może dojść do:
- napięcia – czyli pobudzenia
- reakcji behawioralnej – jak atak, ucieczka
- reakcji emocjonalnej – na przykład lęku, złości, ciekawości
Na co dzień, w naszym życiu spotykamy się z dużą liczbą stresorów. Istnieje nawet możliwość ogólnego ich podziału, na:
- środowiskowe – czyli skażenie środowiska, nadmierny hałas
- psychologiczne – wszelkie kłopoty rodzinne, czy brak pracy
- społeczne – na przykład konflikty, uprzedzenia na tle religijnym, czy rasowym
Możemy powiedzieć również, że stresor może być:
- pozytywny, są to takie wydarzenia, które kojarzą nam się w dobry sposób, jak ślub, wygrana w konkursie, narodziny dziecka
- negatywny, związany z przykrymi sytuacjami, jak śmierć, choroba, czy utrata bliskiej osoby
Kiedy mamy już styczność z danym bodźcem, dociera on do mózgu, a konkretniej do przysadki mózgowej, która to wydziela do krwi hormon pobudzający nadnercza. Następnie rozpoczyna się zwiększona produkcja adrenaliny i noradrenaliny, co powoduje wiele objawów. Między innymi:
- wzrasta cieśnienie krwi
- oddech staje się dużo szybszy
- tętno znacznie wzrasta
- mięśnie stają się napięte
- zostaje uruchomiony podwyższony stan czujności
Wówczas organizm staje się gotowy, aby podjąć walkę i zmagać się z przeciwnościami, które pojawiły się na jego drodze. Należy jednak pamiętać, że wzmocnienie zarówno fizyczne, jak i psychiczne wymaga od organizmu ogromnego wysiłku. Jeżeli stan stresu utrzymuje się przez dłuższy czas, może to stanowićzagrożenie dla naszego zdrowia, z uwagi na wyczerpanie, spadek odporności, czy zaburzenia na tle psychicznym. Dobrze jest więc nauczyć się jak radzić sobie ze stresem, aby mógł przynieść on więcej korzyści niż strat.
Co może przyczynić się do stresu?
Stres towarzyszy nam bardzo często w codziennym życiu. Nie zawsze musi być czymś złym, ponieważ dobrze kontrolowany, potrafi pozytywnie wpłynąć na nasze działania. Ważne jest jednak, aby zdawać sobie sprawę z tego, jaki rodzaj stresu jest czasami pożądany, a jakiego powinniśmy zdecydowanie unikać. Żeby móc to określić, warto byłoby uświadomić sobie, co może wywoływać w nas ten stan, czyli krócej mówiąc, jakie mogą być jego źródła.
Do głównej grupy czynników, które mogą być źródłami stresu zaliczamy problemy zdrowotne. Osoby, które cierpią na różnego rodzaju choroby przewlekłe lub po prostu długotrwałe, narażone są przede wszystkim na ogromny wysiłek organizmu, który musi zmagać się z dolegliwościami. Pojawia się wówczas duży stres fizyczny. Dodatkowo w większości przypadków osoby te, martwią się o swój stan zdrowia i przejmują wszelkimi niepokojącymi objawami, co również zwiększa poziom stresu. Co więcej w tym przypadku odgrywa on z reguły rolę negatywną. Wielokrotnie przyczynia się bowiem do pogłębienia choroby.
1. Zmiany w życiu
Bardzo duży wpływ na pojawienie się stresu mają sytuacje życiowe, które niosą ze sobą szereg poważnych zmian. Dla każdego będą to inne momenty, jednak ich cechą wspólną jest fakt, że są dla nas niezwykle istotne. Dopiero wówczas wiążą się z odczuwaniem większych emocji. Źródłem takiego stresu może być:
- zawarcie związku małżeńskiego
- podjęcie nowej pracy
- narodziny dziecka
- wygrana dużej kwoty pieniężnej
ale również mniej przyjemne:
- śmierć
- ciężka choroba
- wyprowadzka bliskiej osoby
2. Praca
Za zupełnie odrębną grupę wywołującą bardzo często stres możemy potraktować pracę. To bardzo ważny i znaczący obszar naszego życia, na który poświęcamy wiele czasu i uwagi. Nic więc dziwnego, że na podstawie badań okazało się, iż zajmuje on drugie miejsce na liście największych stresorów dzisiejszych społeczeństw. Do jego wywołania może przyczynić się bardzo wiele sytuacji:
- podjęcie nowej pracy
- zwolnienie
- awans
- degradacja
- zmiana dotychczasowych obowiązków
- nowe zadania
- nowy pracodawca i współpracownicy
Tyle, ile istnieje na świecie osobowości, tyle można podać przyczyn stresu w pracy. Każdy bowiem zupełnie inaczej reaguje na różne sytuacje i w inny sposób sobie z nimi radzi. To, co dla jednych jest zwykłym,nieprzyjemnym obowiązkiem, dla innych może wydawać się zupełnie nie do zrealizowania. Są jednak obszary, w wyniku których najczęściej dochodzi do wywołania opisywanych reakcji.
Pierwszą z nich jest przede wszystkim sam wybór pracy. Jeżeli zostaliśmy do niej zmuszeni i, nie czerpiemy żadnej satysfakcji, a najchętniej chcielibyśmy ją zmienić, to jak najbardziej może być to przyczynkiem do odczuwania wysokiego stresu.
Idąc dalej, ogromne znaczenie może mieć umowa, jaką podpisaliśmy z pracodawcą. Najbardziej stabilną i dającą poczucie bezpieczeństwa jest umowa o pracę na czas nieokreślony. Niestety w dzisiejszych realiach nie zdarza się to zbyt często. Zwłaszcza wśród młodych ludzi dominują tak zwane umowy śmieciowe, które nie dają żadnej pewności zatrudnienia stałego.
Intensywność pracy może spowodować silne odczuwanie stresu. Kiedy zostanie nałożony na nas nadmiar obowiązków, istnieje szansa, że nie poradzimy sobie z nimi we wskazanym czasie. Następuje wówczas nasilenie napięcia i zaczynamy przejmować się i martwić, czy zdołamy sprostać postawionym nam zadaniom.
Coraz dłużej również pracujemy. Wiele osób decyduje się na nadgodziny, chcąc pokazać swoje zaangażowanie i udowodnić, że nikt nie jest w stanie zastąpić ich na tym stanowisku.
W zależności od tego, jak intensywnie odczuwamy stres w pracy, może on wywoływać pewne skutki. Przede wszystkim pojawiają się silne bóle głowy, które mogą przeradzać się w migreny. Wiele osób odczuwa zwiększone problemy z sercem i układem krążenia. Może zostać również zachwiana praca układu pokarmowego, co prowadzi do wielu nieprzyjemnych dolegliwości.
Podsumowując, można powiedzieć, że ilu pracowników, tyle chorób związanych ze stresem. Nie wolno nigdy bagatelizować tego zjawiska, ponieważ często nie zdajemy sobie nawet sprawy z tego, jak tragiczne może być ono w skutkach. Warto więc dołożyć wszelkich starań, aby jak najlepiej zminimalizować wszelkie objawy stresu i pracować w przyjemnych, komfortowych warunkach.
3. Otoczenie
W pierwszej chwili mogłoby się wydawać, że coś, co nie oddziałuje bezpośrednio na nas, nie powinno być źródłem stresu. Okazuje się jednak, że jest wręcz przeciwnie. Bardzo silnymi stresorami mogą być hałas, zanieczyszczenia powietrza, czy zatłoczenie.
Oprócz powyższych istnieje również ogromna grupa innych stresorów, które wpływają na nasze reakcje. Na przykład ciągła samotność, izolacja od innych ludzi, czy długotrwałe tłumienie emocji są idealnym początkiem do głębokiego stresu. Nie da się uniknąć tych reakcji, które zostają wywołane w naszym organizmie, jednak pocieszający może być fakt, iż nie każdy stres wpływa na nas negatywnie. Zdarza się na przykład, że niektóre jego rodzaje mogą motywować nas do działania i w rezultacie prowadzić do bardzo dobrych efektów.
W jaki sposób radzić sobie ze stresem?
Stres jest reakcją naszego organizmu, której nie da się zupełnie wyeliminować z naszego życia. Możemy jedynie starać się zmniejszyć jego negatywne skutki i doprowadzić do tego, żeby miał na nas pozytywny lub mobilizujący wpływ. Niestety nie zawsze istnieje na to szansa, dlatego dobrze jest zapoznać się z podstawowymi metodami radzenia sobie ze stresem.
Odporność na stres
Mówiąc o źródłach radzenia sobie ze stresem nie można chyba nie wspomnieć o takiej kategorii, jak odporność na stres. Bardzo często się o niej słyszy, jednak co decyduje o tym, że niektórzy posiadają ją w większym stopniu niż inni? Okazuje się, że jest to kwestia przede wszystkim tego, jacy się urodziliśmy, ale również codziennych treningów i ćwiczeń, ponieważ odporność może być naturalna lub nabyta.
Tę pierwszą możemy dodatkowo podzielić na wrodzone programy zachowań, czyli gatunkową oraz osobniczą, która obejmuje typ układu nerwowego i temperament. Na ten rodzaj odporności nie mamy prawie w ogóle wpływu, w przeciwieństwie do drugiego typu, czyli nabytej. Umiejętności radzenia sobie ze stresem można się nauczyć i obejmuje ona dwa aspekty. Pierwszym jest rozwiązanie problemu, czyli zmiana całej sytuacji na lepszą, a drugim samouspokojenie, czyli regulacja emocji.
- Trening fizyczny
Jedną z wielu kategorii radzenia sobie ze stresem jest trening fizyczny. Przyczynia się on do ogólnego podniesienia odporności, dzięki aktywności. Bardzo ważny jest tutaj ruch i wypoczynek. Przy tej metodzie świetnie sprawdzają się wszelkie zajęcia ruchowe, jak aerobik, bieganie, jazda na rowerze, czy sztuki walki. - Trening psychologiczny
Polega on na zupełnym rozluźnieniu i odprężeniu oraz zmniejszeniu do minimum aktywności myślowej. Co za tym idzie, zmniejszamy dopływ impulsów do ośrodkowego układu nerwowego i zapewniamy mu optymalne warunki do odpoczynku. Bardzo ważną rolę odgrywają tutaj na przykład techniki relaksacyjne. Zwiększają one poziom koncentracji uwagi i obniżają agresywność oraz niepokój, który się w nas pojawia. - Samoświadomość
Bardzo ważne w momencie radzenia sobie ze stresem jest to, czy uświadamiamy sobie, co jest stresorem i dlaczego wywołuje w nas takie, a nie inne reakcje. Należy zaobserwować jak wówczas zachowuje się nasze ciało, jakie odczuwamy emocje i co może być tego przyczyną. Dużo łatwiej jest walczyć z czymś, co jest uświadomione i z czego zdajemy sobie sprawę, niż z zupełnie nowym dla nas zjawiskiem.
Do czego może doprowadzić silny stres?
Nie każdy potrafi w równym stopniu radzić sobie ze stresem. Jednym wychodzi to lepiej, innym gorzej, wszystko zależy od konkretnej jednostki. Odporność na stres może być naturalna, czyli wrodzona, albo nabyta.
Oznacza to, że pewne osoby z góry są bardziej narażone na negatywne przeżywanie pewnych zjawisk. Jeżeli jednak dobrze podejdzie się do tego tematu i przede wszystkim z ogromną cierpliwością, można w bardzo dużym stopniu poprzez nabywanie odpowiednich umiejętności, minimalizować objawy silnego stresu. Zawsze warto próbować, ponieważ oprócz stresu przyjemnego, który czasami jest mobilizujący, w zdecydowanej większości pojawia się ten, który przynosi negatywne skutki i jest niezdrowy dla naszego organizmu.
- Dolegliwości bólowe
Do najczęściej odczuwanych, zarówno przy słabym, jak i silnym stresie należą bóle głowy. Dzieje się tak, na skutek wyzwalanej adrenaliny, która następnie powoduje skurcz mięśni i długotrwałe napięcie. Zazwyczaj ból pojawia się początkowo w okolicy skroni i stopniowo przenosi się na całą głowę.W skrajnych przypadkach może doprowadzić nawet do silnej migreny, która objawia się światłowstrętem, zanikami widzenia, nadwrażliwością na hałas i sztywnieniem karku. Co więcej, bóle mogą pojawiać się regularnie i trwać przez bardzo długi czas. Wówczas nawet najmniej stresujące zdarzenie może wywołać nieprzyjemny objaw. - Choroby serca
Adrenalina ma wpływ na jeszcze inne procesy zachodzące w organizmie, jak na przykład napięcie włókien współczulnych i przywspółczulnych. Są one odpowiedzialne za pracę serca i obwodowych naczyń krwionośnych. W następstwie tego, dochodzi do przyspieszonego bicia serca, dzięki wspomnianym włóknom współczulnym nawet 3-krotnie, przy jednoczesnym zwalnianiu jego pracy przez przywspółczulne. Efektem tego zjawiska jest tak zwana palpitacja, arytmia, a nawet zatrzymanie akcji serca.Dodatkowo wysoki poziom adrenaliny może również prowadzić do nadciśnienia, w wyniku którego istnieje ryzyko zawału i wylewu. Są to jedne z najbardziej niebezpiecznych skutków stresu, zwłaszcza, kiedy cierpi się na jakiekolwiek choroby, związane z sercem. - Problemy skórne
Sytuacje stresowe wpływają negatywnie na cały nasz organizm, a nie tylko na serce oraz głowę. W wyniku kontaktu z konkretnym stresorem może dojść również do szeregu problemów skórnych. W niektórych przypadkach pojawiają się krótkotrwałe, czerwone plamy w okolicach twarzy i dekoltu, a w innych może dojść do wystąpienia lub zaostrzenia objawów trądziku. - Problemy z trawieniem
Stres wpływa negatywnie również na trawienie. Może nastąpić rozregulowanie czynności układu pokarmowego, co z kolei prowadzi do biegunek, wzdęć, zaparć, bądź zgagi.
Nie lekceważ objawów
Każdy inaczej reaguje na sytuacje stresowe i odczuwa inne dolegliwości z nim związane. Ważne jest jednak, aby w przypadku poważnych zmian i zaburzeń nie lekceważyć nawet małego stresu, ponieważ może on doprowadzić do bardzo nieprzyjemnych konsekwencji.
Czy zwierzęta również zmagają się ze stresem?
Stres jest specyficzną reakcją organizmu, spowodowaną jakimś czynnikiem psychologicznym lub fizycznym. Okazuje się, że jest zjawiskiem na tyle powszechnym, że dotyczy nie tylko ludzi, ale również zwierząt. Niezależnie jednak od organizmu, którego dotyka, może spowodować bardzo wiele przykrych konsekwencji, dlatego powinniśmy uświadomić sobie, co jest jego przyczyną i przede wszystkim, jakie mogą wystąpić objawy.
Po czym poznać, że zwierzę się stresuje?
W przypadku zwierząt sprawa jest o tyle ciężka, że nie są one w stanie powiedzieć nam, że czymś się stresują. Nasza wiedza na ten temat może wynikać jedynie z wnikliwej obserwacji. I tak na przykład, kiedypies jest zestresowany mogą pojawić się u niego następujące objawy:
- wzrost napięcia mięśni
- przyspieszenie pracy serca
- płytkie, szybkie ziajanie
- zwiększenie ruchliwości, graniczące wręcz z nadpobudliwością – pies wówczas może kręcić się w kółko, szaleć, biegać, przez cały czas być w ruchu
- brak apetytu – najlepiej można to zaobserwować, kiedy znajdujemy psa, który w niedawnym czasie zaginął, zazwyczaj nie będzie on mieć ochoty na jakiekolwiek jedzenie
- nagłe pojawienie się łupieżu na skórze psa
- częstsze niż zwykle, oddawanie moczu lub kału
W jaki sposób pomóc pupilowi?
Przede wszystkim najlepiej byłoby ustalić źródło stresu. Trzeba zastanowić się, od kiedy pies zaczął się dziwnie zachowywać i jakie sytuacje mogły mieć na to wpływ. Oczywiście nie zawsze będziemy w stanie rozwikłać tę zagadkę, ale z pewnością tak byłoby to najkorzystniejsze dla naszego pupila.
Drugim krokiem może być zastosowanie terapii behawioralnej. Jej celem jest dostarczenie rozwiązań, mogących pomóc w poprawie zdolności adaptacyjnych do nowej sytuacji. Zwiększa się wówczas odporność zwierzaka na konkretny czynnik stresogenny, co znacznie zmniejsza reakcje lękowe.
Dobrym pomysłem okazuje się również terapia dietetyczna. Polega ona głównie na zastosowaniu tak zwanej alfa – kazozepiny, czyli składnika hamującego reakcje lękowe i stresowe. Działanie to jest zupełnie bezpieczne, gdyż nie powoduje żadnych skutków ubocznych. Mimo wszystko przed zastosowaniem którejkolwiek z terapii, warto zawsze skonsultować się z weterynarzem. Być może udzieli nam cennych wskazówek i zasugeruje zupełnie inne, równie efektywne metody radzenia sobie ze stresem pupila.
Czy moje dziecko ma problem ze stresem?
Stres jest uważany za jedną z chorób cywilizacyjnych naszych czasów. Niestety, nie dotyczy wyłącznie dorosłych. Nasze dzieci również są narażone na przeżywanie silnego stresu każdego dnia!
Stres jest czymś naturalnym
Stres to naturalna reakcja organizmu na trudną sytuację życiową. Dzieci, które dopiero uczą się mechanizmów funkcjonowania świata, są więc na niego szczególnie narażone. Bardzo często stają przed wyzwaniami, których do końca nie rozumieją i nie są pewne, czy poradzą sobie z nimi we właściwy sposób. Pamiętajmy, że u małego dziecka każda nowa sytuacja może wywołać stres.
Stres o umiarkowanym natężeniu nie wyrządza szkód w organizmie. Wręcz przeciwnie: zwiększa koncentrację i dodaje mięśniom energii zwiększając poziom glukozy we krwi. Co jednak w sytuacji, gdy nasze dziecko jest narażone na długotrwały stres, nad którym nie potrafi zapanować?
Które dzieci są najbardziej narażone na „zły stres”?
Dystres, czyli stres o negatywnym znaczeniu, pojawia się najczęściej u dzieci, które znalazły się w sytuacjach traumatycznych. Zalicza się do nich:
- sytuacje zagrożenia życia dziecka lub jego bliskich
- agresja psychiczna i fizyczna
- uczestnictwo w katastrofach
- molestowanie seksualne
- prześladowanie
Dziecko, które znalazło się w jednej z takich sytuacji, często reaguje nadmiernym koncentrowaniem się na wydarzeniu, albo zaczyna je wypierać i unikać wszystkiego, co ma z nim związek. W przypadku bardzo dużej traumy dziecko może wykazywać zachowania regresywne, czyli charakterystyczne dla wcześniejszych etapów rozwoju. Jeśli w odpowiednim momencie nie zostanie podjęte leczenie psychiatryczne, skutki traumy mogą pojawiać się do końca życia.
Stres u dziecka wywołują jednak również codzienne sytuacje, których nie sposób uniknąć – kłótnie z rodzeństwem, konflikty z rówieśnikami w szkole czy obawy przed sprawdzianami. To głównie od rodziców zależy, czy będzie radziło sobie z nim we właściwy sposób.
Jak zmniejszyć stres u dziecka?
Aby nauczyć dziecko zdrowego przeżywania sytuacji stresogennych, rodzice powinni przede wszystkim zapewnić mu poczucie bezwarunkowej miłości i bezpieczeństwa. Pamiętajmy, by wspierać dziecko stojące przed nowym, trudnym dla niego wyzwaniem. W ten sposób maluch nauczy się właściwie oceniać sytuację i wypracuje mechanizmy chroniące go przed zbyt silnym stresem.
Masz cukrzycę? Uważaj na stres!
Długotrwały stres wpływa negatywnie na stan zdrowia każdego człowieka, ale jest szczególnie niebezpieczny dla cukrzyków. Dlaczego tak się dzieje?
W organizmie człowieka, który znalazł się w sytuacji stresogennej, zachodzi rewolucja: przysadka mózgowa zaczyna produkować hormon adrenokortykotropowy (ACTH), który oddziałuje na korę nadnerczy. Rozpoczyna się produkcja hormonu stresu, kortyzolu, a także adrenaliny i noradrenaliny, które z kolei oddziałują na wątrobę gromadzącą glikogen w organizmie. Trzustka przekształca cukier złożony na prostszy, czyli glukozę, która dostarcza organizmowi energii niezbędnej do walki ze stresem.
Cukrzyca uniemożliwia walkę ze stresem
U cukrzyków praca trzustki jest zaburzona – nie wytwarza ona insuliny i glukagonu, umożliwiających przetworzenie cukru złożonego na prosty. W rezultacie organizm cukrzyka nie jest w stanie bronić się przed stresem, a we krwi wzrasta poziom kortyzolu i adrenaliny, co skutkuje podwyższeniem poziomu cukru we krwi.
U chorych z cukrzycą typu 1, wymagającą stałego podawania insuliny, hiperglikemię wywołuje stres fizyczny (uraz czy choroba). U diabetyków z cukrzycą typu 2 wzrost poziomu glukozy powstaje zazwyczaj wskutek pojawienia się stresu psychicznego, wywołanego np. utratą pracy, śmiercią bliskiej osoby czy trudną sytuacją materialną. Dlatego powinni oni włączyć do terapii techniki relaksacyjne, które zmniejszą poziom stresu blokującego wydzielanie insuliny.
Jak radzić sobie ze stresem?
Osoby zmagające się z cukrzycą i ze stresem powinny rozważyć uczestnictwo w grupach wsparcia, gdzie dowiedzą się jak rozładowywać napięcie i panować nad emocjami. Warto zapoznać się także z różnymi metodami relaksacyjnymi, wykonywać odpowiednie ćwiczenia fizyczne i oddechowe, myśleć pozytywnie i, w miarę możliwości, unikać sytuacji stresowych.
Silny stres może wywołać cukrzycę?
Według niektórych lekarzy cukrzyca typu 1 może pojawić się w wyniku przeżywania silnego, długotrwałego stresu. Badania kanadyjskich naukowców wykazały, że kobiety narażone na silny stres np. w pracy są szczególnie narażone na pojawienie się cukrzycy. Podwyższony poziom kortyzolu we krwi wywołuje potrzebę dostarczania pokarmów bogatych w tłuszcz i cukier, których nadmierne spożywanie jest prostą drogą do zachorowania na cukrzycę.
Sposoby na zwalczanie stresu
Nikt z nas nie wyobraża sobie zapewne swojego życia bez stresu. Choć byśmy byli najbardziej odważnymi ludźmi na świecie i nie bali się niczego, zawsze będzie mieć miejsce w końcu taka sytuacja, która spowoduje, że bardzo się zestresujemy. Niektórym wystarczy do tego zapoznawanie się z nowymi osobami, zdawanie trudnych egzaminów, innym potrzeba czegoś o wiele więcej, jak narodziny dziecka, czy zawarcie związku małżeńskiego.
Niezależnie od tego, każdy ma swój własny sposób na radzenie sobie ze stresem, chociaż istnieją pewne uniwersalne rozwiązania, które pomagają w wielu przypadkach.
Taniec leczy
Ostatnie badania przeprowadzone przez szwedzkich uczonych z University Hospital przyniosły ciekawe informacje w dziedzinie walki ze stresem. Okazało się, że regularny taniec pozwala na pokonanie zmęczenia i stresu oraz co ciekawe, zapobiega bólom głowy, ramion i pleców. To nie jedyne zalety tej formy aktywności. Ruch taneczny zwiększa także poczucie własnej wartości i wpływa pozytywnie na poprawę nastroju.
Uśmiech!
Kolejną pozytywną informacją, o której mogliśmy niedawno dowiedzieć się z badań jest fakt, że uśmiech prowadzi do złagodzenia niekorzystnych skutków stresu. Naukowcom, tym razem z Uniwersytetu Kansasudało się dowieść, że nawet z trudem wymuszony grymas może doprowadzić do zmniejszenia naszych obaw i lęków. Amerykanie udowodnili, że uśmiech, bez względu na to, czy wynika z naturalnych reakcji lub jest sztuczny i wymuszony, poprawia jednak nasze samopoczucie, a także obniża ciśnienie krwi oraz tętno.
Chciałabyś począć dziewczynkę? Musisz częściej się stresować
Interesująco prezentują się również badania brytyjskich naukowców z Oxfordu. Dowiedli oni, że kobiety, które przeżyły silne stresy mają o wiele większe szanse na poczęcie dziecka płci żeńskiej. Badaniom zostało poddanych 338 pań, które starały się w tym czasie o niemowlę. Ich zadanie polegało na prowadzeniu szczegółowych notatek odnośnie swojego życia i ewentualnych stresujących sytuacji.
Na podstawie dokładnych pomiarów hormonów odpowiedzialnych za stres i porównaniach z próbą kontrolą udało się ustalić, że u kobiet, u których poziom kortyzolu był wyższy, prawdopodobieństwo poczęcia dziewczynki, a nie chłopca było o wiele większe.
Stosuj się do wskazówek
Jak pokazują powyższe przypadki stres nie zawsze musi wiązać się z ogromnym dyskomfortem i samymi negatywnymi konsekwencjami. Co więcej, istnieją interesujące metody na zminimalizowanie jego objawów. Należy tylko w nieprzyjemnych chwilach nie zapominać o tych wskazówkach i postarać się je zastosować. Co prawda tańczyć nie możemy wszędzie, ale uśmiechać się już nikt nam nie zabroni.
Jak przestać „zajadać” stres?
Dlaczego w sytuacjach stresowych nie mogę powstrzymać się od jedzenia? Co zrobić, by przestać uspokajać się słodyczami czy innymi przekąskami wpływającymi destrukcyjnie na sylwetkę?
W sytuacjach, które wywołują silne napięcie emocjonalne niektórzy tracą apetyt, nie mogą przełknąć ani kęsa i mają wrażenie, że ich żołądek jest skurczony do wielkości piłeczki ping-pongowej. Inni z kolei jedzą w stresie jedzą „za dwóch”, nie mogą się powstrzymać przed sięganiem po słodkie i kaloryczne przekąski między posiłkami, zjadają po dwa obiady, a w nocy opróżniają lodówkę. Dlaczego tak się dzieje?
Za obżarstwo odpowiedzialny hormon stresu
Podczas przeżywania sytuacji stresowej organizm wydziela hormon nadnerczy, kortyzol, który chroni nas przed działaniem stresu, mobilizując mięśnie i produkcję energii niezbędnej do dobrego odżywienia narządów. Efektem ubocznym jest produkcja neuropeptydu Y. Ten neuroprzekaźnik zmusza nas do dostarczenia organizmowi większej liczby kalorii, czyli wyzwala uczucie głodu. Objadanie się w stresie związane jest również z wydzielaniem serotoniny, która kontroluje ośrodek sytości i wpływa na samoocenę i samopoczucie.
Jedzenie = nagroda
Za przejadanie się mogą odpowiadać również nasze skojarzenia z dzieciństwa. Gdy byliśmy mali, często otrzymywaliśmy w nagrodę za np. dobrą ocenę w szkole czy dobre zachowanie jakiś smakołyk. Dlatego teraz, gdy jest nam źle i cierpimy z powodu długotrwałego stresu, próbujemy „nagradzać” się sami,poprawiając sobie humor jedzeniem.
Jak zapanować nad apetytem?
W skrajnych przypadkach osoby niepotrafiące poradzić sobie z napadami głodu w stanach silnego napięcia emocjonalnego mogą przytyć nawet kilkadziesiąt kilogramów w ciągu kilku miesięcy. Aby do tego nie doprowadzić, musimy uświadomić sobie mechanizmy działania naszego organizmu. Czujemy napięcie i chętnie sięgnęlibyśmy po coś słodkiego? Pamiętajmy, nie przemawia przez nas prawdziwy głód!
Jeśli wiemy, że danego dnia czeka nas nieprzyjemne, stresujące zadanie, zaopatrzmy się wcześniej w zdrową przekąskę: jabłko, marchewkę, sałatkę owocową. Uregulujmy posiłki i starajmy się jadać je o stałych porach. I oczywiście walczmy ze stresem: starajmy się nazywać emocje, które pogarszają nasze samopoczucie i szukajmy ich źródła. Zadbajmy także o system nerwowy i uzupełnijmy niedobory magnezu, sięgając po pełnoziarnisty chleb, groszek czy orzechy laskowe.