Grzybica paznokci

Grzybica paznokci. Łatwo się nią zarazić, gorzej jest niestety z wyleczeniem. Domowe środki nie zawsze pomagają, jej leczenie wymaga opieki dermatologa i czasu. Grzybica paznokci w wielu przypadkach jest pochodną grzybicy stóp. Najłatwiej zarazić się nią w miejscach publicznych, taki jak basen czy sauna. Skaleczenie paznokci także ułatwia grzybicy rozwój. Dowiedz się, jak rozpoznać i walczyć z grzybicą paznokci, by mieć szanse na definitywne pozbycie się kłopotu.

 

Leczenie grzybicy paznokci

Grzybica paznokci jest bardzo uciążliwym schorzeniem. Jej leczenie jest zazwyczaj długotrwałe, a choroba ma tendencje do nawracania. Stosowane preparaty działają z różną skutecznością, co jest uzależnione od rodzaju grzyba, który zainfekował płytkę paznokciową. Sprawdź, jakie leki stosowane są najczęściej.

Leki doustne

W leczeniu grzybicy paznokci, lekarz może przepisać doustne leki przeciw grzybicy paznokci.

Lekarz może zalecić leki doustne, jeśli:

  1. Masz cukrzycę lub inne czynniki ryzyka dla zapalenia tkanki łącznej
  2. Masz cellulitis
  3. Doświadczasz ból lub dyskomfort z powodu grzybicy paznokci

Leki przeciw grzybicy paznokci pomogą nowym paznokciom wyrosnąć wolnymi od infekcji, powoli zastępując zainfekowaną część paznokcia. Zazwyczaj  leki na grzybicę paznokci stosuje się przez 6 do 12 tygodni, ale nie będzie widać efektów końcowych leczenia, aż paznokcie odrosną całkowicie.  Może to trwać cztery miesiące lub dłużej, aby całkowicie wyeliminować grzybicę paznokci. Możliwe są nawracające infekcje grzybica paznokci, zwłaszcza, jeśli w dalszym ciągu paznokcie wystawione są na ciepłe, wilgotne warunki.

Leki przeciw grzybicy paznokci mogą powodować działania niepożądane, od wysypki do uszkodzenia wątroby. Lekarze nie mogą ich przepisać dla osób z chorobami wątroby lub zastoinową niewydolnością serca lub dla tych, którzy przyjmują niektóre inne leki.

 

Leczenie miejscowe

Jest to najpopularniejsza forma terapii grzybicy paznokci. Podawane leki działają dokładnie w miejscu zakażenia (pacjent sam aplikuje sobie maść w określonym miejscu), mają przez to mniej działań niepożądanych i są skuteczniejsze. Najczęściej stosowanymi preparatami są:

  • tolnaftat
  • klotrymazol
  • mikonazol

Owe środki farmaceutyczne wykazują dużą skuteczność przeciwgrzybiczą, a w połączeniu z odpowiednimi metodami pielęgnacyjnymi oraz zachowaniem regularności ich stosowania, dają rewelacyjne efekty leczenia.

Formy leków

Leki do stosowania miejscowego to najczęściej preparaty dostępne w formie maści i kremów o neutralnym lub lekko „chemicznym” zapachu i gęstej konsystencji. Taka forma gwarantuje penetrację środka farmaceutycznego dokładnie w miejsce objęte procesem chorobowym.

Inną postacią leku na grzybicę paznokci są lakiery do paznokci. Są one oczywiście bezbarwne. Zwykle są także matowe, nie dają efektu połysku jak tradycyjne lakiery ozdobne, dzięki czemu na pierwszy rzut oka nie widać, że pacjent jest w trakcie leczenia przeciwgrzybiczego.

Leczenie ogólne

W przypadku, kiedy grzyby, będące powodem infekcji są wyjątkowo oporne na terapię miejscową i mimo regularnego stosowania preparatów, stan paznokci nie ulega poprawie, stosowane jest leczenie ogólne w postaci leków doustnych. Najczęściej stosowanym środkiem są alliloaminy (takie jak naftyfina lub terbinafina). Stosuje się je szczególnie u pacjentów z upośledzoną odpornością, co predysponuje do rozwoju zakażeń na znacznie szerszą skalę niż u zdrowych osób, otrzymujących leczenie przeciwgrzybicze.

Grzybica paznokci domowe sposoby

Ludzkość zmaga się z grzybicą paznokci od wieków i wypracowała domowe sposoby na walkę z zakażeniami. Sprawdź, jak radziły sobie z grzybicą nasze babcie.

Grzybica paznokci pojawia się najczęściej w wyniku powikłań po nieleczonej grzybicy stóp. W przypadku każdego zakażenia grzybami zaleca się natychmiastową wizytę u dermatologa i podjęcie leczenia farmakologicznego. Możemy jednak sprawdzić, jakie sposoby na grzybicę stosowano, gdy nie istniały jeszcze profesjonalne preparaty.

  • Olejek herbaciany

Zdaniem niektórych rozwój grzybicy paznokci można zatrzymać, stosując olejek herbaciany, który należy wmasowywać w płytkę paznokciową dwa razy dziennie albo, po wymieszaniu go z oliwą z oliwek, w całe stopy. Popularna jest również mieszanka oliwy z oliwek, olejku herbacianego i olejku tymiankowego. Nakłada się ją na zainfekowane paznokcie, a po upływie 10 minut usuwa szczoteczką do zębów. Olejek herbaciany można też wymieszać z olejkiem lawendowym, który wklepuje się w paznokieć przy pomocy wacika.

  • Ocet jabłkowy

Ocet jabłkowy zabezpiecza paznokieć przed dalszym rozprzestrzenianiem się grzyba. Zmieszaj go w równych proporcjach z ciepłą wodą i mocz dłonie lub stopy przed 15-20 minut, a następnie dokładnie osusz ręcznikiem. Ocet jabłkowy stosuje się także w połączeniu z płynem do płukania ust Listerine.

W mieszance należy namoczyć płatki kosmetyczne, które następnie nakłada się na paznokcie. Tak powstały okład zabezpiecza się bandażem i pozostawia na ok. 45 minut. Następnie paznokcie należy masować, by mikstura została dobrze wchłonięta przez paznokcie. Pamiętaj, by po wszystkim bardzo dokładnie osuszyć paznokcie.

  • Złuszczanie martwego naskórka

W walce z grzybicą paznokci mogą pomóc peelingi, które usuwają martwy naskórek. Domowej roboty peeling jest łatwy do przygotowania: należy zmieszać ocet jabłkowy z gruboziarnistą mąką ryżową. Taką masę nakłada się na paznokieć i wmasowuje, uważając, by nie uszkodzić naskórka.

  • Olejek oregano

Nie wszyscy wiedzą, że olejek oregano ma szereg dobroczynnych właściwości, m.in. przeciwgrzybicze, odkażające, antywirusowe i przeciwbólowe. Zmieszaj dwie jego krople z łyżeczką oliwy z oliwek i nakładaj na chore paznokcie codziennie przez trzy tygodnie. Mieszanka nie cofnie zaawansowanych zmian, ale pomoże złagodzić dolegliwości z nimi związane.

 

grzybica paznokcia - duży palec
Zaawansowana grzybica paznokci Flickr, fot. Randen Pederson, CC

Inne metody leczenia

Ponieważ obecne zabiegi mogą trwać długo aż zaczną działać i nie zawsze są skuteczne, ludzie często zwracają się do domowych sposobów leczenia grzybicy paznokci. Rzekomo pomóc mogą dwa środki takie jak ocet i Vicks VapoRub.

Lekarz może także sugerować inne zabiegi leczenia grzybicy paznokci:

  1. Lakier przeciw grzybicy paznokci. Jeśli masz łagodną do umiarkowanej grzybicę paznokci, lekarz może  przepisać Lakier przeciw grzybicy paznokci. Należy nim pomalować swoje zainfekowane grzybica paznokcie i skórę w okolicy raz na dobę. Po siedmiu dniach, przetrzeć, oczyścić alkoholem i rozpocząć świeże aplikacje. Codzienne używanie lakieru przeciw grzybicy paznokci przez okres roku wykazało, że może to pomóc w pozbyciu się pewnych grzybicy paznokci.
  2. Leki stosowane miejscowo. Lekarz może również zdecydować się na przepisanie miejscowych leków przeciwgrzybiczych. Mogą zostać przepisane kremy zawierające mocznik, przyspieszający wchłanianie. Miejscowe leki zazwyczaj nie leczą grzybicy paznokci, ale mogą one być stosowane razem z lekami doustnymi. Lekarz może spiłować powierzchnię paznokcia (oczyszczenie), aby zmniejszyć ilość zainfekowanych paznokci do leczenia i ewentualnie dozować miejscowo leki bardziej skuteczne.
  3. Operacja. Jeśli grzybica paznokci paznokci jest ciężka lub bardzo bolesna, lekarz może zalecić usunięcie paznokcia. Nowe, zdrowe paznokcie wyrosną w jego miejsce, choć idzie to powoli i może trwać nawet rok aby odrosnąć całkowicie.

Leczenie grzybicy paznokci za pomocą lasera lub terapii fotodynamicznej – intensywne światło naświetla paznokcie. Poddanie obróbce kwasem – może być również skuteczne. Jednak ten nowy typ leczenia grzybicy paznokci może nie być jeszcze wszędzie dostępny

Dlaczego leczenie grzybicy paznokci jest takie trudne?

Często bagatelizujemy początki grzybicy paznokci, licząc na to, że objawy same ustąpią. Niestety, tak się nie stanie, objawy będą się pogłębiać i czeka nas długotrwałe leczenie. Dlaczego grzybicę paznokci tak trudno wyleczyć?

Grzyb, który atakuje nasze paznokcie, umiejscawia się pod ich płytką i jest przed nią ochraniany. Dlatego największym błędem chorych jest metoda „na przeczekanie”. Warto zapamiętać, że grzybica nigdy sama nie zniknie, a zaniedbanie jej leczenia doprowadzi do tego, że grzyb zacznie atakować kolejne partie naszego ciała.

Według niektórych danych na grzybicę paznokci cierpi aż 21 proc. Polaków. Najczęściej poprzedza ją zakażenie skóry między palcami stóp. Naskórek staje się wtedy wilgotny i pomarszczony, tworzą się na nim rowki i pęcherzyki. Następnie zaczyna się łuszczyć, a w niektórych przypadkach pojawia się nawet ropna wydzielina. Jeśli chory szybko nie podejmie leczenia, zwykle dochodzi do zakażenia paznokci stóp i dłoni, zwłaszcza jeśli płytka paznokcia jest uszkodzona w wyniku urazu lub zbyt krótkiego przycinania.

Leczenie grzybicy paznokci niestety jest długotrwałe i wymaga ścisłej współpracy pacjenta z lekarzem. Wiele osób przez lata nie może pozbyć się tego schorzenia. Głównym powodem takich problemów jest jednak brak konsekwencji chorego oraz niewystarczająca wiedza lekarzy na temat prowadzenia terapii lekami dostępnymi współcześnie na rynku. Skuteczność leczenia grzybicy jest najwyższa u osób w młodym i średnim wieku.

Najcięższe przypadki dotyczą osób starszych, u których zakażenie jest bardzo zaawansowane i objęło większe obszary ciała. Jednak – zdaniem większości dermatologów – dostępne obecnie na rynku preparaty przeciwgrzybicze, które przy właściwym stosowaniu, gwarantują pełne wyleczenie. Istotne jest również wcześniejsze właściwe zdiagnozowanie grzybicy przy pomocy badania mikrobiologicznego. W wielu przypadkach niepowodzenia w leczeniu grzybicy wynikają z jej niewłaściwego rozpoznania.

Niestety, atakujące człowieka grzyby potrafią, podobnie jak wirusy, przystosowywać się do obrony przed środkami farmakologicznymi. Niewykluczone, że kiedyś pojawią się szczepy grzybów odporne na współczesne metody jej leczenia.

Czy grzybicę paznokci trzeba leczyć?

Grzybica paznokci nie jest chorobą zagrażającą życiu. Nie powoduje też znacznego dyskomfortu, ani nie przeszkadza w codziennym funkcjonowaniu. Jest to jednak infekcja, którą należy leczyć – nie tylko ze względów estetycznych. Sprawdź, dlaczego to schorzenie wymaga prawidłowego postępowania oraz konsultacji lekarskiej.

Pierwsze próby leczenia podejmowane są zazwyczaj na początku przez samego pacjenta. W aptekach oraz specjalistycznych sklepach kosmetycznych znajduje się wiele preparatów przeznaczonych do leczenia oraz pielęgnacji paznokci, zainfekowanych grzybicą. Są to środki dostępne bez recepty, zawierające substancje pochodzenia chemicznego lub naturalnego.

Skuteczność tych środków jest uzależniona przede wszystkim od rodzaju grzyba, który zaatakował paznokieć oraz od indywidualnej odporności pacjenta i jego ogólnego stanu klinicznego. Znacznie łatwiej jest wyleczyć grzybicę u osoby młodej, bez innych obciążeń chorobowych niż u kogoś starszego, kto zazwyczaj choruje już na inne choroby przewlekłe.

Grzybica paznokci, która nie poddaje się łatwo leczeniu jest często bardzo istotnym czynnikiem, alarmującym o tym, że z organizmem pacjenta może dziać się coś złego. Może świadczyć o rozwijającej się chorobie ogólnoustrojowej, niedoborze odporności lub zaburzeniach hormonalnych.

Jeśli zatem nawet przy usilnych i odpowiednio długich próbach terapeutycznych, grzybica paznokci nie daje się wyleczyć dostępnymi bez recepty specyfikami, należy bezwzględnie odwiedzić dermatologa, który będzie próbował zdiagnozować przyczynę tego stanu. Podczas badania lekarz nie tylko pobierze do zbadania materiał, ale także będzie pytał o inne objawy, które mogą świadczyć o spadku odporności i utrudniać leczenie grzybicy.

Grzybica paznokci jest chorobą, którą bardzo łatwo się zarazić. Jeśli zatem choroba ta występuje u jednego z domowników, istnieje duża szansa, że pozostali mieszkańcy zarażą się nią poprzez korzystanie z tych samych sanitariatów lub niezdezynfekowanej pościeli lub ręczników.

Leczenie grzybicy paznokci jest zatem ważne także i ze względu na troskę o swoich bliskich. Odpowiednie postępowanie terapeutyczne oraz zachowanie ścisłych zasad higieny w trakcie terapii pozwoli uchronić innych przed zainfekowaniem komórkami grzyba. Walka z grzybicą jest także istotna pod kątem epidemiologicznym – im mniej osób zakażonych grzybicą, tym mniej jest ognisk infekcji, a co za tym idzie – mniejsze ryzyko jej przeniesienia na innych ludzi.

Problemy z leczeniem

Niestety grzyby również „walczą” z naszymi metodami leczenia i rozwijają oporność na leki. W przypadku infekcji, która nie poddaje się leczeniu miejscowemu, należy bezwzględnie wykonać badanie mikologiczne, polegające na pobraniu materiału (kawałka paznokcia) oraz hodowli grzyba w warunkach laboratoryjnych.

Precyzyjnie zidentyfikowany drobnoustrój może zostać zbadany pod kątem wrażliwości na leki, dzięki czemu lekarz może zaordynować odpowiedni preparat, który zwalczy infekcję.

Przyczyny grzybicy paznokci

Infekcje grzybicze paznokci są zwykle powodowane przez grzyby, które należą do grupy grzybów zwanych dermatofitami. Ale również drożdże i pleśnie mogą być odpowiedzialne za infekcje grzybica paznokci.

Wszystkie z grzybów:

  • Żyją w ciepłych, wilgotnych środowiskach, w tym baseny i prysznice
  • Mogą zaatakować skórę przez niewielkie skaleczenia widoczne lub niewidoczne lub przez małe oddzielenia paznokcia.
  • Powodują problemy tylko wtedy, gdy Twoje paznokcie są stale narażone na działanie ciepła i wilgoci –  warunki idealne do rozwoju i rozprzestrzeniania się grzybów.

Paznokcie stóp a paznokcie dłoni
Grzybica paznokci występuje częściej u paznokci stóp niż u paznokci rąk.

  • Paznokcie stóp często są zamknięte w ciemnym, ciepłym, wilgotnym środowisku wewnątrz butów – gdzie grzyby mogą rozwijać.
  • Zmniejszone krążenie krwi do palców stóp w porównaniu z palcami u rąk utrudnia systemowi odpornościowemu organizmu w wykryciu i usunięciu infekcji.

Profilaktyka grzybicy paznokci

Obrona przed grzybicą paznokci nie sprowadza się jedynie do zachowania odpowiedniej higieny, choć oczywiście jest to podstawą w trosce o zdrowe oraz wolne od infekcji paznokcie. Podstawowe zabiegi profilaktyczne powinny być udziałem nie tylko osób narażonych na występowanie grzybicy, ale także każdego z nas, jeśli chcemy mieć zdrowe paznokcie, nie skażone nieestetycznymi znamionami zakażenia grzybiczego.

Mycie przede wszystkim!

Odpowiednia higiena paznokci dłoni i stóp polegająca na ich regularnym myciu jest punktem wyjścia w zapobieganiu grzybicy. Dzięki temu nawet w razie kontaktu z określonym patogenem, pozbędziemy się go i uniemożliwimy mu rozwój na paznokciach. Dokładne mycie rąk powinno odbywać się każdorazowo po powrocie do domu, po wizytach w toalecie oraz po każdym kontakcie z powierzchnią, którą podejrzewamy o obecność niebezpiecznych zarodników grzyba.

Mycie stóp natomiast powinno być naszym codziennym zwyczajem, z dokładnym czyszczeniem powierzchni pomiędzy palcami oraz płytki każdego paznokcia. Najlepiej używać do tego zwykłego mydła lub preparatów antybakteryjnych. Po umyciu stóp, warto nałożyć na nie odpowiedni środek pielęgnacyjny w postaci żelu, który hamuje pocenie się stóp i rozwój środowiska przyjaznego grzybom.

Uwaga przy zabiegach estetycznych!

Podczas obcinania paznokci, należy pamiętać, by nie przycinać ich za bardzo i nie spowodować powstawania drobnych uszkodzeń skóry, które są „otwartą bramą” do zakażenia paznokci i okolicznych tkanek przez grzyby. Należy także dokładnie usunąć skórki, najlepiej poprzez ich odsunięcie drewnianym patyczkiem oraz zadbać o równe krawędzie obciętego paznokcia, używając pilnika. W trakcie zabiegów pedicure i manicure u kosmetyczki bezwzględnie winno się sprawdzić, czy używane przez kosmetyczkę narzędzia są jednorazowe lub zapytać, czy były sterylizowane. Kosmetyczka powinna także w naszej obecności umyć ręce przed przystąpieniem do jakichkolwiek czynności lub używać jednorazowych rękawiczek ochronnych, co zapobiega ewentualnemu przenoszeniu infekcji pomiędzy klientkami.

Ostrożność na basenie

Pływalnie i sanitaria w miejscach publicznych są idealnym siedliskiem dla grzybów chorobotwórczych. Znajdują się one na powierzchniach mających kontakt ze stopami – pod natryskami oraz w szatniach. Środowisko wodne oraz podwyższona temperatura otoczenia w takich miejscach ułatwia ich wzrost. Należy zatem bezwzględnie chronić się przed zakażeniem na basenie, poprzez poruszanie się w klapkach. Uniemożliwi to styczność z potencjalnie niebezpiecznym podłożem, na którym może znajdować się grzyb, gotowy do zainfekowania paznokci stóp.

Jak się uchronić przed zakażeniem?

Grzybica paznokci jest najcięższym z rodzajów wszystkich grzybic. Podobnie jak w przypadku innych zakażeń wywołanych przez grzyby chorobotwórcze, terapia infekcji jest żmudna i długotrwała. W grzybicy paznokci dochodzi do wbudowania się grzyba w płytkę paznokciową, co jest bardzo trudne do wyleczenia ze względu na strukturę paznokcia. Jaka powinna wyglądać profilaktyka i specyfika leczenia grzybicy paznokci?

Mocne uderzenie terapeutyczne

Leczenie grzybicy paznokci to długotrwała walka z istniejącym zakażeniem. Paznokieć jest bowiem strukturą skeratynizowaną, a bytujący na nim grzyb w pewien sposób „wbudowuje” swoje komórki w architekturę paznokcia, co sprawia, że jest niejako przez niego chroniony przed wpływem leku.

Niejednokrotnie może mieć miejsce sytuacja, gdy grzybica paznokci daje się wyleczyć tylko dzięki metodom chirurgicznym – wycięciu chorobowo zmienionego paznokcia. Inne sposoby leczenia grzybicy paznokci polegają na stosowaniu agresywnej terapii dostępnymi metodami farmakologicznymi.

Bardzo ciekawe rozwiązanie terapeutyczne proponuje się w przypadku leczenia jedną z substancji grzybobójczych o nazwie itrakonazol. Jest to tak zwane leczenie pulsacyjne i polega na podawaniu przez tydzień bardzo wysokiej dawki leku, po czym następuje przerwa w terapii, która trwa około 3-4 tygodnie i jej kontynuacja przez kolejny tydzień. Taki cykl powtarza się przez 3-4 miesiące. Skuteczność w leczeniu grzybicy paznokci tym sposobem wynosi ponad 70 procent, co jest najlepszym wynikiem terapeutycznym w kontekście leczenia grzybic paznokci.

Jak nie dopuścić do rozwoju grzybicy paznokci?

W kontekście zachowań profilaktycznych, chroniących przed zachorowaniem na grzybicę paznokci, najważniejsza jest higiena paznokci. Pierwszą zasadą jest niezbędna konieczność codziennego mycia rąk i stóp oraz wycieranie ich do sucha tak, by nie dopuścić do pozostawienia jakiejkolwiek wilgoci, która mogłaby dać początek do rozwoju grzyba poprzez stworzenie mu do tego optymalnego środowiska (grzyby najlepiej wzrastają na ciepłych i wilgotnych powierzchniach).

Druga bardzo istotna zasada, zapobiegająca zakażeniom grzybami chorobotwórczymi to odpowiednie przycinanie płytki paznokciowej. Należy pamiętać, by robić to równo tak, by nie doprowadzić do wrastania paznokci czy drobnych krwawień i zranień skóry, które mogą predysponować do rozwoju zakażenia.

Grzybica paznokci u dzieci

Grzybica to schorzenie występujące najczęściej u dorosłych. Niestety, nasze dzieci nie są całkowicie odporne za zarażenie się chorobotwórczymi grzybami. Kiedy może do niego dojść i jak chronić przed nim nasze maluchy?

Grzybica paznokci to choroba, która statystycznie częściej spotyka osoby starsze. Podobnie jednak jak dorośli, mogą zarazić się nią dzieci przez kontakt z chorym czy bezpośredni kontakt z grzybami. Nawet jeśli dbamy o prawidłową higienę naszego dziecka, nie jesteśmy w stanie całkowicie wyeliminować możliwości zetknięcia się malucha z wywołującymi grzybicę paznokci dermatofitami lub drożdżakami na basenach, podczas różnorakich zajęć szkolnych, na podwórku itp.

Objawy grzybicy paznokci u dzieci

Infekcję grzybami u dzieci możemy zwykle zauważyć już w jej początkowej fazie. Objawia się silnym swędzeniem– dziecko drapie się, jest rozdrażnione, u niemowlaków można zaobserwować problemy ze snem. Następnie pojawiają się zmiany na paznokciach. Stają się kruche, żółkną i rogowacieją. Jeśli widzimy takie objawy u swojego dziecka, koniecznie udajmy się z nim do dermatologa.

Leczenie grzybicy paznokci

Dostępne w aptekach bez recepty preparaty przeciwgrzybicze są tworzone głównie z myślą o dorosłych i nie zawsze będą odpowiednie dla twojego dziecka, dlatego przy jakichkolwiek objawach mogących wskazywać na zarażenie skonsultujmy się z dermatologiem. W zależności od wieku dziecka i zaawansowania grzybicy lekarz przepisze odpowiednie leki do stosowania miejscowego. Czasami warto dodatkowo podawać dziecku preparaty na wzmocnienie paznokci, takie jak tabletki i kapsułki z cynkiem i drożdżami.

Jak uchronić dziecko przed grzybicą?

Na zarażenie grzybami najbardziej narażone są dzieci osłabione chorobą, po kuracji antybiotykowej. Pamiętajmy, by regularnie przycinać dziecku paznokcie i dbać o higienę rąk i stóp malucha. Dla małych dzieci niewskazane jest noszenie używanego obuwia oraz rajstop i skarpetek wykonanych z włókien syntetycznych. Bardzo ważny jest wybór wygodnego, przewiewnego obuwia dobrej jakości.

Jeśli dziecko uczęszcza na basen, zadbajmy, by zawsze miało ze sobą czysty ręcznik oraz gumowe klapki, w których będzie mogło wziąć prysznic. Ograniczmy również maluchowi kontakt z nieznanymi zwierzętami – zwłaszcza małymi kotami – od których także mogą zarazić się grzybicą paznokci.

 

Czynniki ryzyka zachorowania na grzybicę paznokci

Nie wszyscy ludzie mają taką samą szansę na zachorowanie na grzybicę paznokci. Są stany chorobowe oraz warunki metaboliczne całego organizmu, a nawet codzienne przyzwyczajenia, które ułatwiają grzybom zakażenie paznokci dłoni i stóp. Jakie sytuacje sprzyjają zachorowaniu na grzybicę paznokci?

Nieodpowiednie obuwie

Noszenie źle dobranego obuwia jest niezaprzeczalnym czynnikiem, który predysponuje do występowania grzybicy paznokci. Nieprawidłowy ucisk na paznokcie może nie tylko powodować drobne urazy, co ułatwia inwazję komórek grzyba, ale też zaburzenia w przepływie krwi przez kończynę, co jest wybitnie niekorzystnym zjawiskiem. Rodzaj obuwia również ma duże znaczenie – buty zatrzymujące wilgoć i izolujące nogę przed dopływem powietrza atmosferycznego i hamujące prawidłową wentylację również jest czynnikiem zwiększającym ryzyko zachorowania na grzybicę paznokci. Komórki grzyba w swojej specyfice znacznie lepiej rozwijają się w środowisku ciepłym i wilgotnym.

Zaburzenia hormonalne

Wszelkiego rodzaju nieprawidłowości, polegające na nieodpowiednim poziomie hormonów są także czynnikami, które predysponują do rozwoju grzybicy paznokci ze względu na zaburzenia równowagi organizmu, rozchwianie metabolizmu i niestabilność w zakresie mechanizmów odpornościowych. Do chorób, którym towarzyszy takowe zaburzenie należy zaliczyć przede wszystkim zespół Cushinga i niedoczynność tarczycy. Brak równowagi hormonalnej i niesprawne mechanizmy homeostazy organizmu sprzyjają inwazji drobnoustrojów chorobotwórczych, w tym także grzybów. Innym schorzeniem, które także ułatwia grzybicy zainfekowanie i rozwój na paznokciach jest cukrzyca, w której oprócz zjawisk typowych dla endokrynopatii, dochodzą także nieprawidłowości związane z budową i funkcją i naczyń krwionośnych, co znacznie upośledza odporność i predysponuje do większości infekcji, w tym także grzybiczych.

Zaburzenia odporności

Wszystkie stany chorobowe przebiegające z obniżoną odpornością organizmu, cechują się większą podatnością na infekcje grzybicze. Należą do nich AIDS, choroby i nowotwory krwi (białaczki) oraz różne schorzenia genetyczne. Istotnym czynnikiem, obniżającym odporność i predysponującym do zachorowania na grzybicę paznokci, są także przyjmowane leki. Przykładem jest tu leczenie immunosupresyjne (stosowane w toku eliminacji nowotworów lub u biorców przeszczepów w ramach zapobiegania ich odrzucaniu) oraz sterydoterapia (stosowana w wielu chorobach przewlekłych, głównie z autoagresji).

Grzybica paznokci u rąk

Grzybica paznokci w większości dotyczy stóp z racji korzystnych warunków do rozwoju grzyba właśnie w tej okolicy ciała. Niekiedy zdarza się jednak, że patogen lokalizuje się na paznokciach rąk, co jest znacznym defektem estetycznym, a leczenie przysparza choremu sporo trudności. Dowiedz się, jaka jest specyfika grzybicy paznokci rąk i jak skutecznie ją wyleczyć.

Główne trudności

Niedogodności związane z przebiegiem grzybicy paznokci u rąk polegają głównie na kwestii estetyki paznokci. O ile stopy zainfekowane grzybicą mogą zostać ukryte przez noszenie obuwia lub skarpetek, o tyle dłonie nie mogą cały czas znajdować się w rękawiczkach. Nie jest to rozwiązanie wygodne, ani sprzyjające prawidłowej rekonwalescencji.

Jedyną ewentualnością, jaka może być pomocna w tym przypadku jest ukrycie paznokci pod czasowo umieszczanym opatrunkiem w postaci plastra, który powinien być regularnie zmieniany i zakładany maksymalnie na kilka godzin. Zbyt długie noszenie opatrunków może sprzyjać rozwojowi komórek grzyba lub utrudniać penetrację stosowanych leków.

Używanie w tym okresie lakierów do paznokci, nie zawierających komponentów leczniczych także nie jest zalecane ze względu na tworzenie dodatkowej bariery, ułatwiającej chorobie rozwój oraz dawanie grzybom schronienia przed stosowanymi lekami.

Bardzo ważna ochrona

Wykonując podstawowe czynności pielęgnacyjne i higieniczne, osoba chora na grzybicę paznokci rąk powinna pamiętać o zapewnieniu dłoniom odpowiedniej bariery, która zarówno ochroni ręce przed szkodliwymi wpływami środowiska zewnętrznego, jak i zapobiegnie rozsiewowi choroby na inne osoby.

Nie ma konieczności chodzenia przez cały dzień w jednorazowych rękawiczkach, bo to również nie sprzyja efektywnej terapii schorzenia. Powinno się jednak uważać na kontakt z czynnikami drażniącymi (takimi jak na przykład detergenty) oraz unikać nadmiernej bliskości z innymi osobami, by nie rozprzestrzeniać zakażenia.

Regularne działanie terapeutyczne

Miejscowe leki przeciwgrzybicze charakteryzują się najskuteczniejszym działaniem wtedy, gdy zostaną umieszczone w odpowiedniej ilości na zmienionym chorobowo miejscu. Dobrze jest wtedy nie wykonywać żadnych czynności manualnych i pozwolić preparatowi na działanie, powstrzymując się od nadmiernej aktywności na czas, upływający od aplikacji leku do jego całkowitego wchłonięcia. Istotne jest także, aby nie nadużywać kremów nawilżających i natłuszczających skórę, by nie dawać grzybom dodatkowej pożywki, mogącej stymulować ich rozwój.

Pielęgnacja paznokci chorych na grzybicę

Leczenie grzybicy paznokci jest długotrwałym procesem. W najlepszym przypadku trwa kilka tygodni, w najgorszym – okres terapii może sięgać nawet do kilku lat. Dlatego bardzo ważne jest zachowanie kilku podstawowych zasad racjonalnej terapii – tak, by skrócić jej czas oraz zapewnić jak największą skuteczność. Jakich zasad należy bezwzględnie przestrzegać podczas leczenia grzybicy paznokci?

Noszenie tipsów

W toku leczenia grzybicy paznokci (zarówno stóp, jak i rąk) całkowicie zakazane jest naklejanie sztucznych paznokci (tak zwanych „tipsów”). Obciążanie płytki paznokcia w postaci nanoszenia na nią dodatkowego balastu, jakim jest taka ozdoba, może powodować dodatkowy ucisk, co nie sprzyja prawidłowej rekonwalescencji.

Dodatkowo, pod sztucznym paznokciem mogą gromadzić się substancje takie jak brud, który sprzyja nadkażeniom bakteryjnym lub woda, która stymuluje rozwój grzybów chorobotwórczych.

Lakier do paznokci

Ozdabianie paznokci kolorowym lakierem jest zachowaniem kontrowersyjnym w toku leczenia grzybicy. Teoretycznie nie powoduje interakcji z lekami przeciwgrzybiczymi i nie powinno wpływać na skuteczność terapii, jednak na pewno utrudnia penetrację leku wewnątrz płytki paznokcia.

Bardzo często panie chciałyby zastosować ten zabieg ze względu na nieestetyczny wygląd paznokci, zainfekowanych grzybicą. Mimo to, w ramach dbałości o prawidłowe działanie środków terapeutycznych, powinny one poczekać z malowaniem paznokci do czasu zakończenia stosowania leków miejscowych i pełnego wyleczenia z choroby.

Regularne przycinanie paznokci

Długie paznokcie w toku infekcji grzybiczej nie tylko nieestetycznie wyglądają, ale także stanowią istotne źródło rozprzestrzeniania się zakażenia na inne osoby oraz skórę, która otacza paznokieć. W przebiegu leczenia grzybicy paznokci, powinny one być równo przycinane z kilkumilimetrowym marginesem paznokcia.

Zbyt krótkie przycinanie paznokci jest czynnikiem ryzyka uszkodzenia skóry i przeniesienia grzyba na okoliczne tkanki. Równe przycinanie paznokci oraz regulowanie ich długości za pomocą pilnika jest również bardzo istotne w toku ochrony przed ewentualnymi uszkodzeniami skóry. Te same mikroogranizmy, które zakażają paznokieć, mogą też zainfekować skórę i doprowadzić do powstania bardziej rozlanych zakażeń, które będą wymagały dłużej i bardziej żmudnej terapii.

Objawy Grzybicy Paznokci

Jak wyglądają paznokcie zainfekowane grzybicą?

Wygląd paznokci, które chorują na grzybice jest bardzo niespecyficzny. Cała infekcja może zaczynać się od zwykłego przebarwienia, zmiany kształtu i ułożenia samej płytki paznokcia. W stadiach zaawansowanych mamy do czynienia ze zmianami, które mogą kwalifikować się nawet do interwencji chirurgicznej. Jak rozpoznać grzybicę paznokci zanim przeobrazi się ona w wybitnie nieestetyczną chorobę?

Uważnie obserwuj swoje paznokcie

Pierwsze zmiany na płytce paznokcia, sugerujące grzybicę, mogą przebiegać niezauważone – szczególnie jeśli choroba dotyczy kończyn dolnych. Podczas codziennych czynności pielęgnacyjnych powinniśmy uważnie oglądać swoje stopy, by odpowiednio wcześnie wychwycić ewentualne zmiany.

Elementy, na które powinniśmy zwrócić uwagę to przede wszystkim kolor paznokcia. Jeśli staje się on matowy, żółtawy lub zielonkawy – jest to ewidentny sygnał, że zaczyna rozwijać się na nim grzybica. Jest to bardzo dobry moment, by wdrożyć leczenie. Grzyb nie zdążył się jeszcze intensywnie „zakorzenić” w płytce paznokciowego, zatem łatwiej będzie się go pozbyć.

Inne zmiany, które mogą świadczyć o grzybicy to:

  • nadmierne pobruzdowanie (zmiany na powierzchni płytek – najczęściej pionowe)
  • zgrubienie (wrażenie nakładania się na siebie kilku warstw paznokcia)
  • zniekształcenia (zmiana kształtu płytki paznokciowej w płaszczyźnie poziomej i pionowej)
Trudności pielęgnacyjne

Innymi sygnałami tego, że paznokieć jest zainfekowany grzybicą może być fakt, że napotykamy na swojej drodzeutrudniania z utrzymaniem jego prawidłowego wyglądu. Podczas przycinania albo mycia, paznokcie stająłamliwe, łatwo się wykruszają i niszczą. Może być to nawet przyczyną bólu, gdyż płytka paznokciowa zaczyna pękać i łamać się w obrębie macierzy, a nie tylko w jej części końcowej. Jest to ewidentny znak, że należyodwiedzić lekarza dermatologa, by nie dopuścić do rozprzestrzeniania zakażenia na skórę i zacząć odpowiednio pielęgnować zmieniony chorobowo paznokieć.

Rozwiązania ostateczne

W momencie, gdy paznokieć jest w całości zainfekowany przez grzybicę, wymaga postępowania chirurgicznego. W otoczeniu sterylnych narzędzi, lekarz całkowicie wycina zmienioną płytkę oraz zaleca stosowanie miejscoweodpowiednich leków, by uchronić przed zakażeniem „nowy” paznokieć, który odrośnie w miejsce usuniętego.

Takie sytuacje mają miejsce w przypadku grzybica paznokci, która trwa wiele lat i najczęściej występuje u osób, które obciążone są także innymi schorzeniami takimi jak zaburzenia krążenia lub cukrzyca.

Czy to na pewno grzybica?

Mimo iż objawy grzybicy paznokci są bardzo często trudne do pomylenia z innymi symptomami chorobowymi, wysoka indywidualność choroby czasami nasuwa lekarzowi także inne rozpoznania. Sprawdź, które choroby mogą przebiegać analogicznie do grzybicy paznokci i w jaki sposób odróżnić je od tego schorzenia.

Łuszczyca paznokci

Analogie w przebiegu tych chorób polegają na morfologicznych zmianach paznokcia. W łuszczycy paznokcie także stają się pobruzdowane, zniszczone i odbarwione. Różnice w przypadku tych dwóch schorzeń polegają przede wszystkim na lokalizacji uszkodzeń paznokci. Łuszczyca częściej zajmuje wszystkie paznokcie, grzybica może ograniczać się do jednego z nich lub kilku. Poza tym w łuszczy często występują też inne zmiany charakterystyczne dla tej choroby, zlokalizowane na skórze. Wygląd paznokcia również może okazać się złudny. W grzybicy częściej dominuje kolor żółtawy lub zielony, w łuszczycy jest to często jedynie odbarwienie lub zmatowienie płytki paznokciowej.

Kandydoza paznokci

Kandydozę od grzybicy często odróżnia bardziej nasilony stan zapalny oraz obecność zielonkawej lub białawej wydzieliny. W przypadku niepowikłanej grzybicy (bez nadkażeń bakteryjnych) nie obserwuje się tak nasilonego zaczerwienia, bolesności okolicy paznokcia, czy jego obrzęku. Jeśli jednak grzybica paznokci powikłana jest zakażeniem bakteryjnym, mogą towarzyszyć jej objawy, upodobniające schorzenie do kandydozy. Wtedy decydującym jest badanie pobranego przez lekarza materiału diagnostycznego (paznokcia lub tkanki otaczającej go) oraz laboratoryjna hodowla określonego patogenu.

Zmiany troficzne paznokci

Zmiany morfologiczne paznokci, towarzyszące schorzeniom przewlekłym lub pourazowe nieprawidłowości anatomiczne także mogą nasuwać podejrzenie zakażenia grzybiczego. Zajmują najczęściej cały paznokieć oraz nie powodują zmiany jego barwy. Innymi zmianami, mogącymi sugerować grzybicę są przebarwienia paznokci, które występują u palaczy tytoniu (w miejscu, gdzie zwykle trzymają oni papierosa) lub u pań jako konsekwencja stosowania lakierów do paznokci, pozostawiających zmiany w odcieniu płytki paznokciowej, mimo zastosowania zmywacza.

Liszaj płaski

Jest to choroba skóry i błon śluzowych, bardzo często manifestująca się poprzez zmiany widoczne na płytkach paznokciowych. Diagnozując tą chorobę, lekarz musi zwrócić przede wszystkim uwagę na zmiany w innych miejscach niż paznokcie oraz na ich wygląd, który w grzybicy charakteryzuje się najczęściej zmianą barwy i lokalizowaniem się na końcach paznokci. Rozstrzygające jest w takim przypadku badanie laboratoryjne pobranego paznokcia.

Kandydoza – specyficzna grzybica paznokci

Kandydoza jest bardzo szczególną postacią grzybicy paznokci. Przebiega ze znacznie bardziej nasilonym stanem zapalnym niż zwykła infekcja grzybicza i dotyczy najczęściej nie tylko samych płytek paznokci, ale także otaczających je wałów paznokciowych. Co jeszcze odróżnia kandydozę od grzybicy paznokci i w jaki sposób ona przebiega?

Dużo bardziej agresywna

Kandydoza płytek paznokciowych jest o wiele bardziej uciążliwa niż grzybica. Przebiega ze znacznie intensywniej wyrażonym stanem zapalnym, co bezpośrednio przekłada się na bardziej dotkliwe dla pacjenta objawy choroby. Kandydoza atakuje nie tylko paznokcie, ale także tkanki je otaczające – tak zwane wały paznokciowe, określane często potocznie jako „skórki” wokół płytki paznokciowej. Stają się one silnie zaczerwienione oraz wykazują znaczną bolesność, występującą przy drobnym ucisku. Skóra wokół paznokcia staje się silnie obrzęknięta i napięta.

Innym czynnikiem odróżniającym kandydozę od grzybicy jest też wydobywająca się treść ropna spod płytki paznokciowej lub z powstałych w toku choroby drobnych podrażnień i uszkodzeń skóry. Sam paznokieć nie wykazuje typowych zmian morfologicznych dla grzybicy, co nie jest regułą oraz nie wyklucza współistnienia obu tych chorób.

Zidentyfikowany czynnik sprawczy

W przypadku kandydozy, samo rozpoznanie upoważnia do podania głównego czynnika, który wywołuje chorobę – jest to drożdżak zwany Candida albicans. Zazwyczaj objawy są tak ewidentne, że lekarz rozpoznaje chorobę bez potrzeby dodatkowych laboratoryjnych testów. Oprócz okolicy paznokcia, drobnoustrój ten może zakażać także inne części ciała – błony śluzowe:

  • jamy ustnej
  • gardła
  • przełyku
  • pochwy

Jeśli jednak objawy nie są specyficzne lub zachodzi podejrzenie nakładania się działania kilku czynników etiologicznych (grzybów, drożdżaków lub bakterii), lekarz potwierdza diagnozę, pobierając do badania:

  • wycinek paznokcia
  • wycinek tkanki go otaczającej
  • fragment wydzieliny wydostającej się spod płytki

Badanie nie trwa tak długo, jak w przypadku grzybicy. Czas hodowli drożdżaków wynosi do 48 godzin, grzybów – nawet do 3 tygodni.

Precyzyjne leczenie

W momencie dokładnego określenia „winowajcy” choroby, możliwe jest także zastosowanie bardzo konkretnego, a przez to skuteczniejszego leczenia niż w przypadku grzybic. Drożdżak Candida albicans jest wrażliwy na leczenie preparatami z gruby azoli. Najpopularniejszym ze stosowanych środków jest klotrimazol. Lek ten stosowany jest miejscowo, w formie maści. Cała terapia trwa najczęściej około 4 tygodni i charakteryzuje się wysoką efektywnością oraz dużym odsetkiem całkowitych wyleczeń z choroby.

Przygotowanie do wizyty lekarskiej

Powinno zacząć się od wizyty u lekarza rodzinnego lub lekarza ogólnego. Jednak w niektórych przypadkach, gdy dzwonisz aby umówić się na wizytę, możesz zostać skierowany bezpośrednio do lekarza, który specjalizuje się w chorobach skóry (dermatolog) specjalisty od stóp (podolog)

Zapobieganie

Aby zapobiec grzybicy paznokci i zmniejszyć ryzyko nawrotu infekcji, należy wyrobić kilka dobrych praktyk higieny rąk i stóp.

  • Zachowuj swoje paznokcie krótkie, suche i czyste. Przycinać paznokcie prosto i spiłować zagęszczone obszary. Dokładnie wysuszyć ręce i nogi po kąpieli, w tym między palcami.
  • Nosić odpowiednie skarpetki. Syntetyczne skarpetki mogą utrzymywać wilgoć na mniejszym poziomie niż skarpetki bawełniane lub wełniane skarpety (można też nosić syntetyczne skarpety pod innymi skarpety). Zmieniaj je często, zwłaszcza jeśli twoje stopy pocą się nadmiernie. Zdejmuj buty czasami w ciągu dnia i po każdym wysiłku wysiłku. Alternatywą są buty z otwartymi palcami.
  • Używaj środków przeciwgrzybicznych w aerozolu lub proszku. Spryskaj lub posyp nogi i wnętrze butów.
  • Noś gumowe rękawice. Chroni to ręce przed wystawieniem na nadmierne działanie wody. Odwracaj rękawice na lewą stronę do wyschnięcia po każdym użyciu.
  • Nie przycinać skóry wokół paznokci. Może to dać dostęp zarazkom do Twojej skóry i paznokci.
  • Nie chodzić boso w miejscach publicznych. Noś buty, wokół basenów publicznych, pryszniców i szatni.
  • Wybieraj zawsze renomowany gabinet manicure i pedicure. Upewnij się, że salon sterylizuje swoje instrumenty. Jeszcze lepiej, przynieść własne.
  • Unikaj sztucznych paznokci. Chociaż może to być kuszące, aby ukryć grzybicę paznokci pod sztucznymi paznokciami to może jednak prowadzić do pogorszenia stanu zainfekowania grzybica paznokci.
  • Myj ręce po dotknięciu zainfekowanych paznokci. Grzybica paznokci może się przenosić na kolejne paznokcie.
Czynniki ryzyka zakażenia

Starzenie się jest najczęstszym czynnikiem ryzyka dla grzybicy paznokci z kilku powodów, w tym:

  • Zmniejszone krążenie krwi
  • Więcej lat ekspozycji na grzyby
  • Paznokcie mogą rozwijać się wolniej i zagęścić z wiekiem, co czyni je bardziej wrażliwymi na zakażenie

Grzybica paznokci częściej jest przypadłością mężczyzn niż kobiet, szczególnie tych mężczyzn, u których w rodzinie występowała grzybica paznokci.

Inne czynniki ryzyka zakażenia, które mogą zwiększyć ryzyko rozwoju grzyba paznokci to:

  • Nadmierne pocenie
  • Praca w mokrym lub wilgotnym środowisku
  • Łuszczyca skóry
  • Skarpetki i buty, które utrudniają wentylację i nie wchłaniają potu
  • Chodzenie boso w wilgotnych miejscach publicznych, takich jak baseny, siłownie i kabiny prysznicowe
  • Mając zranienie skóry lub  paznokci, uszkodzone paznokcie, lub inną infekcję
  • Mając na cukrzycę, problemy krążeniowe lub osłabiony układ immunologiczny
Powikłania

Grzybica paznokci może być bolesna i może spowodować trwałe uszkodzenie paznokci. To również może prowadzić do innych poważnych infekcji, które mogą rozprzestrzeniać się poza nogami, szczególnie jeśli masz osłabienie układu odpornościowego ze względu na leki, cukrzycę lub inne warunki.

Zakażenia grzybicze paznokci stanowią najpoważniejsze zagrożenie dla zdrowia osób chorych na cukrzycę oraz osoby z osłabionym układem immunologicznym, takich jak osoby z białaczką lub AIDS lub biorców organów do przeszczepu.

Jeśli masz cukrzycę to krążenie krwi i nerwy stóp mogą zostać osłabione. Jesteś też bardziej narażony na zapalenie tkanki łącznej, potencjalnie poważne zakażenie bakteryjne skóry. Dlatego każde stosunkowo niewielkie uszkodzenie na nogach – w tym grzybica paznokci – może prowadzić do poważniejszych powikłań, wymagających terminowej opieki medycznej. Skonsultuj się z lekarzem, jeśli podejrzewasz grzybicę paznokci.

4/5 - (9 votes)

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here