Przeszczep serca to zabieg, który uratował nie jedno życie w sytuacji, kiedy doszło do nieodwracalnego uszkodzenia mięśnia sercowego.
Najwcześniejsze doniesienia o próbach transplantacji serca pochodzą z 1905 roku, natomiast pierwszej udanej operacji u człowieka dokonano w 1967 roku. Zdaniem wielu specjalistów już za kilka lat co dziesiąta operacja przeprowadzana na świecie będzie przeszczepem.
Co to jest przez przeszczep serca?
Transplantacja serca to inaczej przeszczep serca. Jest to metoda leczenia schyłkowej niewydolności serca. Polega na przeszczepieniu serca pochodzącego od nieżyjącego już dawcy. Operacje te wykonują jedynie specjalistyczne ośrodki.
Historia transplantacji
Pierwsze próby transplantacji serca miały miejsce w 1905 roku kiedy Carrela i Guthrie dokonali tego zabiegu u psa. Na świecie do pierwszej udanej operacji u człowieka doszło w 1967 roku w Kapsztadzie. Przeprowadził ją Christian Bernard. W Polsce pierwsza próba przeszczepu serca miała miejsce w Łodzi w 1969 roku. Została przeprowadzona przez zespół profesorów: Jana Molla, Antoniego Dziatkowiaka i Kazimierza Rybińskiego. W naszym kraju do pierwszej udanej transplantacji serca doszło w Zabrzu w listopadzie 1985 roku. Została ona wykonana przez profesora Zbigniewa Religę. Jest on uważany za ojca polskiej transplantologii serca.
Wskazania do wykonania transplantacji serca:
- schyłkowa niewydolność serca w kardiomiopatii,
- schyłkowa niewydolność serca w chorobie niedokrwiennej serca,
- schyłkowa niewydolność serca w zaawansowanej wadzie zastawkowej.
Operacja transplantacji serca i ewentualne powikłania
Wykonując operację przeszczepu serca lekarze najpierw pobierają zdrowe serce od niedawno zmarłego dawcy i przeszczepiają je choremu pacjentowi. Mięsień sercowy pobiera się wyłącznie od osoby, u której stwierdzono śmierć mózgową. Operacja jest bardzo skomplikowana i wiąże się z wystąpieniem licznych powikłań, oraz dużym ryzykiem operacyjnym. Pomimo tylu zagrożeń wiele osób wiąże z tą metodą szanse na przeżycie. Kolejka pacjentów oczekujących na przeszczep cały czas rośnie. Rozwój medycyny z jakim mamy obecnie do czynienia sprawia, że coraz większa liczba chorych przeżywa operacje i później długo cieszy się życiem.
Groźba odrzutu organu
Pacjent po przeszczepie serca musi zażywać leki, które hamują odrzut przeszczepionego serca przez organizm. Odrzut to cały czas jedno z większych powikłań występujących po transplantologii. Kiedy organizm chorego nie akceptuje nowego serca, zaczyna je niszczyć i pacjent musi być natychmiast poddany kolejnej operacji. Odsetek osób, które przeżywają rok od zabiegu ciągle rośnie i w tej chwili wynosi ponad 80 procent. Inne powikłania po przeszczepie serca to zakażenie rany pooperacyjnej, zakażenie wnętrza klatki piersiowej i innych narządów, niewydolność nerek, niewydolność wątroby, nadciśnienie tętnicze, a także rozwój choroby nowotworowej.
Kto kwalifikuje się do przeszczepu serca?
Do operacji przeszczepu serca kwalifikuje lekarz kardiolog jeżeli stwierdzi, że u danego pacjenta nie ma innej możliwości leczenia. Do operacji są kwalifikowane dwie grupy pacjentów: chorzy, którzy są w ciężkim stanie i przebywają na oddziale szpitalnym oraz chorzy tzw. ambulatoryjni, którzy mają ciężko chorują na serce, ale ich stan zdrowia pozwala na przebywanie w domu. Chory jest kwalifikowany na podstawie wyników badań lekarskich. Musi wykonać następujące badania: koronarografię, echo serca, cewnikowanie prawostronne i kilka razy testy wysiłkowe z analizą gazów oddechowych. Pomimo, że w wielu przypadkach operacja ratuje życie to niekiedy istnieją przeciwwskazania do jej wykonania. Należą do nich: zaawansowany wiek (powyżej 65 lat), cukrzyca, niewydolność nerek i wątroby, choroba nowotworowa, AIDS, Alkoholizm i wiele innych chorób.