Dyspepsja jest to pewnego rodzaju dyskomfort odczuwany w górnej części brzucha. Manifestuje się co najmniej jedną z następujących dolegliwości: uczuciem pełności po jedzeniu, wczesnym poczuciu sytości, pieczeniem w nadbrzuszu.

Dyspepsja- podział

Wyróżniamy dyspepsję organiczną  i czynnościową.

Dyspepsja organiczna ma ustaloną, organiczną  przyczynę. Może to być: choroba wrzodowa, rak żołądka lub przełyku, refluks, choroba trzustki lub dróg żółciowych. Niektóre leki również mogą być przyczyną dyspepsji organicznej. Należą do nich: środki stosowane w chorobach reumatologicznych, preparaty żelaza, antybiotyki. Cechą charakterystyczną tego rodzaju dyspepsji jest jej ustępowanie po wyleczeniu choroby podstawowej.

Dyspepsja czynnościowa- na podstawie wykonanych badań, nie można ustalić konkretnej przyczyny zaburzenia. Istnieją rózne hipotezy, na temat czynników odpowiedzialnych za ten rodzaj dyspepsji:

• nadmierna produkcja kwasu solnego w żołądku wraz z nadwrażliwością śluzówki na kwas,
• nieprawidłowa motoryka górnej części przewodu pokarmowego,
• wygórowana reakcja trzewna na ilość pokarmu, jego temperaturę lub spoistość,
• cechy osobowości neurotycznej.

Objawy dyspepsji

Dyspepsja nie jest jednolitym zespołem. Nie ma jednego, charakterystycznego objawu, który byłby obecny u wszystkich chorych. Istnieje pewna grupa objawów, które mogą występować pojedynczo lub razem, na które składa obraz choroby. Należą do nich:

• uczucie pełności po jedzeniu- przykre uczucie zalegania pożywienia w żołądku
• wczesne uczucie nasycenia- uczucie pełności, najedzenia, pojawiające się w krótkim czasie od rozpoczęcia jedzenia posiłku,
• ból, dyskomfort, pieczenie w górnej części brzucha.

W dyspepsji czynnościowej niektórzy pacjenci widzą zależność pomiędzy nasileniem dolegliwości a rodzajem pokarmu i czasem jego spożywania. Objawy obecne są tylko w ciągu dnia (bardzo rzadko w nocy), liczba oddawanych stolców jest zwykle prawidłowa.

Dyspepsja- diagnostyka

Należy ustalić, czy mamy do czynienia z dyspepsją organiczną czy czynnościową. Głównym badaniem diagnostycznym jest gastroskopia oraz USG brzucha. Jeśli nie ma nieprawidłowości w badaniach, lekarz wyklucza dyspepsję organiczną. Należy pamiętać, że w przebiegu dyspepsji czynnościowej, niezależnie od niej, może dojść do powstania zaburzenia na tle organicznym. Istnieją tzw. objawy alarmowe, które, mogą sugerować, że wraz z dyspepsją, istnieje w naszym organizmie patologiczny proces. Są to:

• obniżenie masy ciała,
• nocny ból brzucha,
• niedokrwistość,
• krwawienie z przewodu pokarmowego,
• zaburzenia połykania,
• długo utrzymujące się wymioty,
• żółtaczka.

Dyspepsja-leczenie

Leczenie dyspepsji organicznej to leczenie choroby podstawowej, bądź zaprzestanie przyjmowania leków, które wywołują objawy dyspeptyczne.

Leczenie dyspepsji czynnościowej polega na:

• zmianie stylu życia i diety: rzuceniu papierosów, zmniejszeniu spożycia alkoholu, kofeiny, żywności ostro przyprawionej i smażonej,
• stosowaniu preparatów ziołowych: np. siemienia lnianego, dziurawca,
• zażywaniu leków: inhibitorów pompy protonowej (np. omeprazol), leków prokinetycznych (metoklopramid), leków rozkurczowych, antydepresantów.