Grypa Żołądkowa

Wymioty, biegunka, nudności utrzymujące się przez parę dni, to mogą być objawy grypy żołądkowej. Grypa żołądkowa popularnie nazywanej jest „jelitówką”, czyli wirusowym zakażeniem układu pokarmowego. Zakażenie pojawia się głównie przez rota-wirusy, które wywołują stan zapalny w żołądku i jelitach. Choroba ta może być niebezpieczna, bo długotrwałe wymioty czy biegunki mogą prowadzić do odwodnienia organizmu.

Jak się można zarazić grypą żołądkową?

Grypa żołądkowa rozprzestrzenia się drogą kropelkową i podobnie, jak przy „zwykłej” grypie można się nią zarazić przebywając w bliskim otoczeniu chorego lub przez używanie jego przedmiotów. Zarazić się można drogą pokarmową, np. jedząc nie świeże produkty, pijąc nieprzegotowaną wodę. Szczególnie narażone są małe dzieci między 6 miesiącem a 3 rokiem życia, które najciężej przechodzą objawy grypy żołądkowej.

Objawy „jelitówki”

Grypie żołądkowej przeważnie towarzyszą:

• bóle brzucha
• wymioty
• biegunka
• gorączka
• brak apetytu
• osłabienie
• nudności

Dolegliwości przeważnie utrzymują się ok. 2 do 4 dni, ale mogą trwać nawet 9 dni. Po tym okresie dolegliwości całkowicie ustępują. Jeżeli tak się nie dzieje, należy pilnie zgłosić się do lekarza.

Grypie żołądkowej towarzyszą wymioty i biegunka. Konieczne jest uzupełnianie płynów i elektrolitów.

Sprawdź jakie leki pomogą >

Nie ma skutecznego leku na grypę żołądkową. Choremu należy podawać bardzo dużą ilość płynów, najlepiej nie gazowanych. Należy unikać soków, mleka i kawy, a najlepiej pić dużo niegazowanej wody. Przy grypie żołądkowej często nie mamy apetytu, ale warto wzmocnić organizm i spróbować delikatnych potraw, które łagodzą pewne objawy np. kleik na wodzie, ryż, ziemniaki gotowane. W przypadku wystąpienia gorączki można zażyć leki przeciwgorączkowe. Można zaopatrzyć się w środki dostępne w aptece, które uzupełnią elektrolity – kapsułki, proszki rozpuszczane w płynach.

Po przebytej chorobie warto uzupełnić również florę bakteryjną, która łatwo ulega wyniszczeniu podczas choroby. Najszybciej uzupełnia się ją probiotykami lub naturalnymi jogurtami. Jeżeli objawy nie ustępują albo się nasilają, należy skonsultować się z lekarzem. Na rynku medykamentów dostępne są już szczepionki ochronne przeciwko rota-wirusom, są to szczepionki podawane w formie doustnej, dostępne zarówno dla dorosłych jak i dla dzieci.

Profilaktyka

Aby ustrzec się przed grypą żołądkową należy przestrzegać podstawowych zasad higieny osobistej. Pamiętaj:

• myj ręce przed każdym posiłkiem
• dbaj o czystość miejsca, w którym przygotowujesz posiłki
• często zmieniaj ręczniki i pościel
• spłukuj wodę w toalecie przy zamkniętej muszli
• regularnie dezynfekuj urządzenia sanitarne – deski klozetowe, nocniki itp.
• zaszczep dziecko przeciw rota-wirusom

Objawy Grypy Żołądkowej

Warto wiedzieć, że określenie „grypa żołądkowa” odnosi się tak naprawdę do wielu schorzeń o różnej etiologii, manifestujących się tylko podobnymi objawami. Według nomenklatury lekarskiej, popularna jelitówka, to zakażenie przewodu pokarmowego, wywołane przez różne czynniki etiologiczne. Najczęściej są to wirusy z grupy rotawirusów, astrowirusów, adenowirusów lub norowirusów. Ciekawostką jest fakt, że grypa żołądkowa nie ma nic wspólnego z wirusem grypy – nazwa schorzenia prawdopodobnie wywodzi się od uczucia fizycznego rozbicia, które dominuje wśród objawów obu chorób.

Objawy grypy żołądkowej są dość łatwe do rozpoznania. Okres inkubacji wirusa odpowiedzialnego za zatrucie wynosi około dwóch dni – początkowo pojawia się zmęczenie, pogorszenie samopoczucia, wzrasta również temperatura ciała. Chory zaczyna odczuwać nudności, często wymiotuje i korzysta z toalety. Biegunka jest obfita, o bardzo rozwodnionej konsystencji. Czasami mogą pojawić się także w różny sposób nasilone bóle brzucha, jednak nie jest to reguła.

Jak możesz się zarazić?

Grypa żołądkowa to schorzenie bardzo zaraźliwe – wirusy wywołujące nieprzyjemne objawy rozprzestrzeniają się dość szybko, drogą fekalno – oralną. Chcąc uniknąć zachorowania, należy przestrzegać zasad higieny żywnościowej i osobistej. Najbardziej narażone na atak wirusa są dzieci do trzeciego roku życia, u których objawy odznaczają się dużym stopniem nasilenia. U starszych dzieci i dorosłych, schorzenie może przebiegać nawet bezobjawowo.

Postępowanie lecznicze

Leczenie ogranicza się tylko i wyłącznie do łagodzenia objawów choroby, które mogą prowadzić do odwodnienia organizmu. Dlatego tak ważne jest podawanie choremu zwiększonej ilości płynów oraz roztworów elektrolitycznych, nie podrażniających żołądka i flory bakteryjnej jelit. Najlepsza do tego celu będzie zwykła woda, nie powinno się pić alkoholu, gazowanych napojów, kwaśnych soków, kawy i herbaty. Kolejnym krokiem w leczeniu grypy jest powstrzymanie częstych wymiotów – stosuje się środki farmakologiczne z grupy antagonistów dopaminy, np. chloropromazynę, alizapryd, metoklopramid, metopimazynę oraz domperidon. Zwalczanie biegunki również może odbywać się przy pomocy leków – najczęściej stosuje się loperamid, diosmektyt oraz racecadotril.

Jak leczyć grypę żołądkową?

Grypa żołądkowa jest jednym z najczęściej występujących nieżytów układu pokarmowego, powodowanych przez zakażenia wirusami. Jako że jest to schorzenie wirusowe, nie można go skutecznie leczyć przyczynowo – terapia opiera się głównie na zwalczaniu uciążliwych objawów. A w przypadku grypy żołądkowej, do takich należą: ból brzucha, gorączka, wymioty, biegunka, brak apetytu, zmęczenie, mogą pojawić się również bóle kostno – stawowe i mięśniowe.

Zioła

W grypie żołądkowej warto również stosować elementy fitoterapii, czyli leczenia ziołami. Korzystne działanie wykazują w tym przypadku m.in. borówka, ziele świetlika, ziele nostrzyka, szałwia, ruta, babka zwyczajna, mięta, orzech włoski, bez czarny, a także kłącze pięciornika.

Leki na grypę żołądkową

Leczenie objawowe, prowadzone wyłącznie środkami farmakologicznymi, może nie przynieść zadowalających rezultatów. Nad podawaniem leków należy się zastanowić szczególnie w przypadku małych dzieci, u których środki farmakologiczne mogą wywoływać rożne niepożądane objawy. Biegunka i wymioty odwadniają organizm dlatego rekomendowane jest nawadnianie organizmu i uzupełnianie witamin oraz elektrolitów które są wydalane.

Dobrym pomysłem jest połączenie kilku metod leczenia objawowego, na przykład metody farmakologicznej i tak zwanych, „domowych” sposobów. W zniwelowaniu wysokiej gorączki pomóc mogą zimne okłady na czoło lub pachwiny – do ugotowanej uprzednio wody można dodać kilka kropel olejku eterycznego, mającego bakteriobójcze działanie. W szybkim ustąpieniu objawów bardzo ważny jest zwyczajny odpoczynek – chory z grypą żołądkową powinien na czas choroby zrezygnować z pracy lub szkoły i pozostać w ciepłym, aczkolwiek nie przegrzanym łóżku.

Pomieszczenie chorego powinny być często wentylowane i dezynfekowane, co pomoże ograniczyć rozprzestrzenianie się zarazka chorobotwórczego. Częste wymioty i biegunki w przebiegu schorzenia powodują, że chory w krótkim czasie staje się częściowo odwodniony. Niezbędne jest uzupełnianie utraconej wody, poprzez znacznie zwiększoną podaż płynów – najlepsza będzie średniozmineralizowana woda niegazowana, herbatki ziołowe, preparaty elektrolitowe lub napary z niektórych ziół (mięty, szałwii).

Nie należy podawać choremu napojów bardzo gorących lub gazowanych (coca-cola wcale nie zmniejszy nasilenia objawów), a także mleka i jego przetworów – obca flora bakteryjna mogłaby doprowadzić do zaostrzenia objawów choroby.

Biegunka i wymioty mogą doprowadzić do szybkiego odwodnienia organizmu. Aby sprawdzić czy organizm jest mocno odwodniony możesz sprawdzić elastyczność skóry.

Jak sobie poradzić z grypą żołądkową?

Grypa żołądkowa jest bardzo uciążliwym schorzeniem, które ciężko wyleczyć stosując środki farmakologiczne. Mimo że okres trwania choroby nie jest zbyt długi, to jednak te kilka dni potrafi na dobre zapaść w pamięć chorego. Większość ludzi zapomina jednak o całej gamie domowych metod leczenia, które skutecznie pomogą w poprawie jakości życia podczas trwania samych objawów, prowadząc również do zmniejszenia ich intensywności.

Jak samemu wspomagać leczenie?

Objawy grypy żołądkowej najlepiej neutralizować preparatami naturalnymi, które mają znikome działanie niepożądane na organizm. Domowe sposoby leczenia oferują nam tym samym całą masę różnego rodzaju ziół, z których przygotowuje się napary o działaniu ściągającym, przeciwzapalnym i antybakteryjnym. Poza tym, grypa żołądkowa wymaga również względnego spokoju oraz odpoczynku, najlepiej w ciepłym łóżku- okres choroby i rekonwalescencji powinien być zarezerwowany tylko i wyłącznie dla organizmu.

Pamiętaj o uzupełnianiu płynów

Nie należy także zapominać o uzupełnianiu deficytów płynów, jakie utraciliśmy wskutek częstych wymiotów i biegunek – pomocne będą ziołowe herbatki o niskiej zawartości cukru oraz gotowe preparaty, zawierające wszystkie niezbędne składniki mineralne. Domowe sposoby leczenia grypy żołądkowej opierają się jeszcze na przyjmowaniu preparatów witaminowych bogatych w witaminę C, która dba o naszą odporność – wzmacnia ona bowiem szczelność naturalnych barier ochronnych organizmu, co zapobiega wnikaniu bakterii.

Higiena to podstawa

Kluczem do szybkiego pokonania objawów schorzenia jest także odpowiednia higiena, zarówno całego ciała, jak również porządek utrzymywany w miejscu przebywania chorego. Należy często przewietrzać pomieszczenie, co oczyszcza powietrze z drobnoustrojów, mogących powodować dodatkowe objawy.

Czy warto leczyć się samemu?

Możliwości domowego leczenia grypy żołądkowej jest naprawdę wiele, nie musimy więc wykorzystywać każdej z nich. Dla jednej osoby trudnością będzie pozyskanie pewnych ziół, inni natomiast będą mieli problemy z codziennym wykonywaniem inhalacji – każdy jednak znajdzie coś dla siebie. Z grypą żołądkową należy bezwzględnie walczyć, wszelkimi dostępnymi nam środkami, nie wolno jednak zapominać o konsekwencjach nieodpowiedzialnego leczenia na własną rękę. Pierwszym krokiem do wyzdrowienia zawsze powinien być więc krok w kierunku gabinetu lekarskiego.

Jaką dietę stosować?

Większość z nas zna zapewne nieprzyjemne objawy grypy żołądkowej, czyli popularnej „jelitówki”. Jest to zakażenie wirusowe, któremu, prócz charakterystycznych objawów, towarzyszą symptomy przypominające klasyczną grypę – stąd podobieństwo nazw obu chorób. Stare porzekadło mówi, że grypę żołądkową trzeba po prostu przejść i jest w tym sporo prawdy, bowiem skuteczne metody, znacznie skracające czas choroby, nie istnieją.

Uzupełniaj płyny

Głównym celem dobrze zbilansowanej diety w przebiegu grypy żołądkowej jest odpowiednia podaż płynów, co ma istotne znaczenie zwłaszcza u niemowląt. Wymioty i biegunka prowadzą bowiem do silnego odwodnienia organizmu, co w skrajnych przypadkach jest przyczyną niewydolności nerek. Deficyty wody należy uzupełniać niskosłodzonymi napojami niegazowanymi, jednak najlepsze będą tutaj herbatki ziołowe.

Poza wodą, należy także uzupełnić niedobory substancji mineralnych, które wraz z wodą wydostają się z organizmu – w tym celu należy podawać specjalne roztwory preparatów elektrolitowych, np. popularny Gastrolit. Nie powinno się w tym przypadku stosować tak zwanej „metody coca – coli”, która wpływa korzystnie tylko na niewielkie niestrawności, nie jest w stanie natomiast wyeliminować objawów choroby wirusowej.

Posiłki wprowadzaj powoli

Wprowadzanie coraz bardziej treściwych posiłków powinno odbywać się stopniowo i odpowiednio do poprawy samopoczucia chorego. Pierwszego dnia trwania objawów powinno się skupić tylko na podawaniu płynów i wyrównaniu gospodarki elektrolitowej. Dopiero drugiego dnia można zacząć podawać choremukleiki ryżowe lub kaszę manną, przyrządzone na wodzie z niewielką ilością soli. Ważna jest obserwacja, czy wprowadzenie bardziej kalorycznych posiłków, nie wywołuje dodatkowych objawów grypy żołądkowej. Jeśli nie, to pożywienie należy rozszerzyć o sucharki, chude gatunki mięs oraz przetarte owoce i warzywa.

Rokowania przy grypie żołądkowej

Grypa żołądkowa w większości przypadków, prócz nieprzyjemnych objawów, nie powoduje u człowieka żadnych powikłań, które trwale rzutowałyby na stan jego zdrowia. Objawy schorzenia najczęściej ustępują w przeciągu kilku dni, u niektórych mogą trwać na przykład tylko przez jedną noc. Powikłania w przebiegu tego rodzaju grypy dotyczą zwłaszcza małych dzieci, które są bardzo wrażliwe na odwodnienie organizmu – w takich wypadkach stosuje się leczenie ambulatoryjne.

Grypa żołądkowa u dziecka

Nasze dziecko, jeszcze rano żwawe i wesołe, po powrocie z przedszkola zaczyna wymiotować, dopada je wodnista biegunka i gorączka. Następnie zaczyna się skarżyć na ból brzucha i gardła, wreszcie dostaje kataru. Objawy wskazują na grypę żołądkową. Co ją powoduje i jak ją leczyć?

Pierwsza pomoc

Gdy zachoruje małe dziecko, bezwzględnie konieczne jest skontaktowanie się z lekarzem. Do tego czasu należy podawać dziecku płyny: niegazowaną wodę mineralną, letni napar z kopru włoskiego lub mięty (bez cukru). Podaje się po łyżeczce co kilka minut, gdyż większa ilość na raz spowoduje ponowne wymioty. Płyny są niezbędne, aby zapobiec odwodnieniu organizmu dziecka, co może być groźne dla jego życia. Na ogół chore dziecko odmawia jedzenia, my natomiast w żadnym wypadku nie powinniśmy go do jedzenia zmuszać. Jeżeli zechce, można podać kleik ryżowy wymieszany ze zmiksowaną ugotowaną marchewką. Układamy dziecko na boku, aby nie zakrztusiło się w razie wymiotów. Po każdorazowym wypróżnieniu należy dziecko starannie obmyć i samemu dokładnie umyć ręce.

Leczenie grypy żołądkowej

Nie ma leku, który zwalczyłby bezpośrednio grypę żołądkową. Należy pamiętać, że im mniejsze dziecko, tym szybciej następuje odwodnienie. Najważniejsze jest zatem nawadnianie organizmu malucha i obserwowanie stolca. Jeżeli widać w nim śluz albo krew, sytuacja staje się niebezpieczna. Podobnie jeśli dziecko nie oddaje moczu, ma suche usta, a jego skóra traci elastyczność. Sa to oznaki silnego odwodnienia i wskazanie do leczenia dziecka w szpitalu ze względu na niebezpieczeństwo dla życia.

Jeżeli lekarz uzna, że dziecko może pozostać w domu, warto zaopatrzyć się w leki przeciwgorączkowe (których jednak nie należy nadużywać) i elektrolity, które organizm dziecka traci z płynami, a które należy uzupełniać. Można je kupić pod postacią proszku rozpuszczalnego w wodzie lub kapsułek. Po chorobie należy odnowić florę bakteryjną, zniszczoną przez chorobę. W tym celu codziennie podajemy dziecku jogurt naturalny. Stosujemy lekkostrawną dietę przez 7-10 dni, następnie stopniowo powracamy do normalnego odżywiania.

Grypa żołądkowa czy zwykłe zatrucie?

Infekcje grypopodobne atakują nagle i znacznie mocniej niż zwykłe przeziębienia. Najbardziej narażeni jesteśmy na nie w okresie jesienno-zimowym. Mówiąc o grypie, nie zawsze mamy na myśli jednak jej tradycyjną odmianę, a raczej grypę żołądkową, którą często mylimy z tradycyjnym zatruciem pokarmowym. Jak rozpoznać te dwa schorzenia i w jaki sposób można sobie samemu pomóc?

Grypa żołądkowa w pigułce

Za powstanie grypy żołądkowej odpowiedzialne są tak zwane rotawirusy. Atakują one cały układ pokarmowy. Z tego też względu, grypę żołądkową często określa się potocznie „jelitówką”. Najbardziej niebezpieczna jest ona dla małych dzieci, osób z osłabioną odpornością oraz osób starszych. Infekcja może trwać od 1-9 dni, jednakże w większości wypadkach dolegliwości ustępują już po 2 do 4 dni.

Różnice i podobieństwa

Grypa żołądkowa bardzo często bywa mylona z zatruciem pokarmowym. Przyczyna? Obie te dolegliwości łączą podobne objawy jak: biegunka, wymioty i silny ból brzucha. W jaki więc sposób możemy mieć pewność, że dopadła nas akurat grypa? Przede wszystkim dokładnie przyjrzeć się wszystkim symptomom. Oto główne objawy, jakimi charakteryzuje się jelitówka:

• Wymioty i nudności o niesprecyzowanym źródle pochodzenia;
• Temperatura ciała może wzrosnąć nawet do 40 st.C;
• Natychmiastowa utrata sił i uczucie rozbicia;
• Bardzo ostra biegunka;
• Bóle mięśni;
• Brak reakcji organizmu na leki żołądkowe.

Grypa jelitowa – leczenie

Chociaż grypa żołądkowa, nie jest tak groźna jak tradycyjna, to nie należy jej bagatelizować. W trakcie choroby bowiem, może dojść do poważnego odwodnienie organizmu. Niestety nie ma na rynku żadnych środków, które mogłyby skutecznie pomóc w walce z jelitówką. Możemy jedynie reagować objawowo i zastosować m.in. odpowiednią dietę. Zalecane są kleiki ryżowe na wodzie, gotowana marchew, gotowany drób, chudy rosół, niegazowana woda mineralna lub przegotowana, herbaty ziołowe, mocno rozwodnione soki owocowe.

Pamiętajmy, że grypa jelitowa to choroba wirusowa, zakaźna. Aby zapobiec jej rozprzestrzenieniu, należy zadbać należycie o higienę. W tym celu:

• dokładnie myjemy deskę klozetową po każdym skorzystaniu;
• unikamy wspólnego korzystania z ręczników;
• dokładnie myjemy ręce po każdej wizycie w toalecie;
• możemy dodatkowo zdezynfekować umywalkę i klozet.

Literatura:

Z Lin, Kotler, DP; Schlievert, PM; Sordillo, EM. Staphylococcal enterocolitis: forgotten but not gone?. „Digestive diseases and sciences”. 2010
National Institutes of Health: “Gastroenteritis,” “Foodborne Illnesses,” “Viral Gastroenteritis.”
Szajewska, H; Dziechciarz, P. „Gastrointestinal infections in the pediatric population”. Current Opinion in Gastroenterology.
Patel, MM; Steele, D; Gentsch, JR; Wecker, J; Glass, RI; Parashar, UD. „Real-world impact of rotavirus vaccination”. The Pediatric Infectious Disease Journal.