Bóle brzucha u dzieci i niemowląt

Ból brzucha szczególnie u niemowląt może być wywołany przez szereg czynników. Jak rozpoznać, co dolega naszemu dziecku i jak możemy mu pomóc?

Twój nowo narodzony maluch nie jest w stanie poskarżyć się, jaka jest przyczyna jego złego samopoczucia. O tym, że jego dolegliwości mogą być związane z brzuchem lub żołądkiem, powiedzą ci – oprócz donośnego płaczu – napięcie w okolicach brzucha oraz bulgotanie w jelitach. Oto najczęstsze przyczyny bólu brzucha u niemowląt:

Kolka niemowlęca

W okresie kilku tygodni od urodzenia u niemowlaków można zaobserwować objawy kolkowe. Dziecko krzyczy, pręży się, napina mięśnie brzucha, podkurcza nóżki. Stan ten utrzymuje się co najmniej przez 3 godziny i najczęściej pojawia się pod wieczór. Do dziś ciężko zdiagnozować dokładną przyczynę kolek u niemowląt. Jako główny powód lekarze podają niewykształcony jeszcze układ pokarmowy u tak małego dziecka. Powodem może też być reakcja alergiczna na produkty, które je matka karmiąca piersią. Chociaż kolka występuje zarówno u dzieci karmionych piersią, jak i mlekiem modyfikowanym. Składniki mleka modyfikowanego mogą uczulać niemowlaka. Kolka może być również spowodowana stresem rodziców. Uspokojenie płaczącego dziecka jest trudne, ulgę przynosi mu dopiero odejście gazów.

Aby złagodzić ból, spróbuj delikatnie masować brzuch dziecka ruchami zgodnymi z ruchem wskazówek zegara i podkurczać jego nogi do klatki piersiowej. Po karmieniu zawsze podnoś dziecko do pozycji pionowej.

Niezależnie od przyczyn kolki, dla maluszka każda dolegliwość może być nieprzyjemna i stresująca, dlatego powinno się zapewnić dziecku spokój. Należy unikać sytuacji nerwowych, podnoszenia głosu, kłótni i podenerwowania, które dziecko może wyczuwać. Ważna dla dziecka jest bliskość rodziców. Stany kolki łagodzą  też ciepłe kąpiele lub ogrzewanie brzuszka np. termoforem z ciepłą wodą. Ważne jest zachowanie regularności w posiłkach i codziennych czynnościach, takich jak spacer, kąpiel czy zabawa z dzieckiem. Maluszek, który czuje powtarzające się czynności, czuje się bezpieczny, przez co mniej się denerwuje

Biegunka

O biegunce u niemowlaka można mówić w przypadku, gdy dziecko wypróżnia się częściej niż zwykle, jego stolec jest rzadszy i nieprzyjemnie pachnie. Biegunka może być wywołana nietolerancją pokarmu albo infekcją bakteryjną lub wirusową. Czasami wystarczy wyeliminowanie z diety malucha problematycznego składnika. Jeśli jednak rozwolnieniu towarzyszą wymioty i gorączka, należy natychmiast skonsultować się z pediatrą. Takie objawy mogą wskazywać na infekcję rotawirusową.

Zaparcia

Bóle brzucha u niemowląt mogą być także spowodowane przez zaparcia. Najczęściej wywołuje jest niewłaściwa dieta karmiącej piersią matki albo podawanie dziecku zbyt gęstej mieszanki mlecznej. Twoje dziecko ma problem z zaparciami, jeśli oddaje kał rzadko, a wypróżnianiu towarzyszy duży wysiłek objawiający się zaczerwienioną twarzą, niepokojem czy płaczem. Aby pozbyć się problemu, należy jak najczęściej przystawiać dziecko do piersi lub podawać mu herbatki ziołowe takie jak napar z rumianku. Można również spróbować delikatnego masażu brzucha, a w przypadku starszych dzieci (powyżej 6. miesiąca życia) – podać połowę dostępnego w aptekach czopka glicerynowego. Przed podjęciem takich kroków najlepiej jednak wcześniej skonsultować się z lekarzem.

Ból brzucha u dziecka – powszechna wymówka?

Ból brzuszka jest częstą wymówką dla dziecka, które nie ma ochoty czegoś zrobić. Kiedy nie chce iść do przedszkola lub szkoły często słyszymy: „Mamo, boli mnie brzuszek”. Mimo że słyszysz to zdanie co kilka dni, należy porozmawiać z dzieckiem, być może to nie wymówka i warto poznać przyczynę bólu.

Niestrawność

Jednym z najczęstszych powodów bólu brzucha jest niestrawność. Jeżeli twoje dziecko ma wymioty, biegunkę, może to być objaw zjedzenia czegoś ciężkostrawnego lub objaw przejedzenia. Jeżeli tym objawom dodatkowo towarzyszy gorączka ok. 38-40 stopni, dziecko jest zmęczone i apatyczne, to może być objaw zatrucia np. rota-wirusem czy salmonellą. Konieczna jest wizyta u lekarza, żeby nie doszło do odwodnienia organizmu dziecka.

Infekcja układu moczowego

Dziecko uskarża się na ból brzucha i pleców, ma problemy z oddawaniem moczu, nie ma apetytu, te objawy mogą być zapaleniem pęcherza lub infekcją układu moczowego. Należy zrobić badanie moczu iskonsultować się z lekarzem.

Zapalenie wyrostka robaczkowego

Zapalenie wyrostka objawia się silnym bólem w prawej, dolnej części brzucha. Najczęściej towarzyszą mu wymioty i gorączka. Jeżeli twoje dziecko ma podobne objawy, ból się nasila, dziecko nie może się wyprostować albo leży z podkurczonymi nóżkami, to sygnał, żeby natychmiast udać się do lekarza.

Pasożyty

Jeżeli twoje dziecko uskarża się na ból brzucha, ma wymioty lub biegunkę, nudności, do tego dolegliwości alergiczne np. wysypka, zapalenie spojówek, pokrzywka, bądź podkrążone oczy, w jego organizmie mogły pojawić się pasożyty. W tej sytuacji należy wykonać badanie kału i skonsultować się z lekarzem.

Angina

Gdy bólom brzucha towarzyszy ból gardła i gorączka, a węzły chłonne są powiększone, to mogą być typowe objawy anginy. Angina jest leczona jedynie antybiotykami. Objawy bólu brzucha można złagodzić podając dziecku do picia herbatki ziołowe np. z mięty lub kopru włoskiego i udać się z nim do lekarza.

Stres

Dzieci bardzo lubią być w centrum uwagi. Przebywając w większym towarzystwie lubią być zauważane. Jeżeli tak się nie dzieje, szukają różnych sposobów, żeby to zmienić. Pomocna okazuje się wymyślona choroba, najczęściej jest to ból brzucha. Maluch może reagować bólem brzucha również na stresujące dla niego sytuacje – pierwsze dni w przedszkolu, szkole. Bardzo ważna jest rozmowa z dzieckiem a pomocna może okazać się porada psychologa.

Pamiętaj, żeby nie lekceważyć sygnałów, które daje ci dziecko, nawet kiedy są wymyślone lub spowodowane tym, że dziecko źle się czuje psychicznie. Jest to wskazówka dla rodzica, że trzeba poświęcić mu więcej uwagi a być może zasięgnąć porady specjalisty.