Kwasy tłuszczowe omega – 3 są to nienasycone kwasy tłuszczowe, które odgrywają bardzo ważną role w życiu człowieka. Kwasy mają wiele dobroczynnych właściwości dla organizmu. Ich bogatym źródłem są m.in. ryby czy nasiona Chia. Kwasy wspierają prawidłowe funkcjonowanie organizmu pozwalając długo cieszyć się zdrowiem. Najważniejsze z kwasów omega – 3 są DHA czyli kwas dokozaheksaenowy i EPA czyli kwas eikozapentaenowy. Te 2 kwasy należą do kwasów tłuszczowych nienasyconych o długich łańcuchach. Odpowiadają za podstawowe funkcje mózgu. Ilość kwasów DHE niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania mózgu to aż 60 % tłuszczów, jaki te organ potrzebuje. Dodatkowo ich znaczenie jest niezwykle ważne jeśli chodzi o budowę błon komórkowych czy funkcje siatkówki oka.
Właściwości
Kwasy tłuszczowe omega – 3 mają bardzo duże znaczenie dla funkcjonowania organizmu. Ich różnorodne właściwośctworowe
Kwasy omega – 3 szczególnie zalecane są w walce z nowotworami piersi, okrężnicy i prostaty
- Zapobieganie starzeniu się komórek
- Obniżenie poziomu trój glicerydów we krwi
- Zminimalizowanie ryzyka wystąpienia zawałów i innych chorób serca
Kwas omega – 3 wspomaga prawidłowe funkcjonowanie nie tylko serca, ale całego układu krwionośnego. Dzięki stosowaniu tych kwasów obniża się ciśnienie krwi, uspokaja się tempo bicia serca, zwiększa dotlenienie organizmu. Wg badań spożywanie min. 2 posiłków zawierających ryby w tygodniu zmniejsza nawet o 50 % ryzyko śmierci na skutek choroby serca. Kwasy omega – 3 zapobiegają arytmii serca, dodatkowo rozrzedzają krew, zapobiegają powstawaniu zakrzepów i zatorów. Mają działanie przeciwzapalne, zapobiegając powstawaniu stanów zapalnych w tętnicach, zmniejszają poziom złego cholesterolu LDL, a podnoszą poziom dobrego – HDL, hamują rozwój miażdżycy.
- Pozytywny wpływ na układ krążenia
Kwasy omega – 3 hamują objawy zapalne w komórkach organizmu i odpowiadają za prawidłowe krzepnięcie krwi. Dodatkowo ich obecność w organizmie bezpośrednio wpływa na komórki mięśnia sercowego. Kwasy omega – 3 zapobiegają pojawianiu się zakrzepów krwi i zaburzeń rytmu serca. Spożywanie kwasów omega – 3 przez osoby, które przeżyły zawał serca, może być obniżone nawet o 42 % niż ma to miejsce w przypadku osób, które mają dietę uboższą w kwasy omega – 3.
- Pozytywny wpływ na układ oddechowy
Kwasy omega – 3 wpływają na wzrost sprawności płuc.
- Wzmacnianie kości
Kwasy omega – 3 zapobiegają pojawianiu się zapalenia stawów, a dodatkowo łagodzą bóle i redukują sztywność, która doskwiera osobo cierpiącym na choroby reumatyczne. Dzięki kwasom omega – 3 cenne dla kości wapń jest lepiej przyswajane, z tego względu wykorzystuje się je, aby zapobiegać i leczyć osteoporozę.
- Poprawa funkcjonowania mózgu
Systematyczne przyjmowanie kwasów omega – 3 wpływa na sprawność myślenia, zapamiętywania, rozumienia, a także na kreatywność. Dzięki spożywaniu dużej ilości ryb na starość można cieszyć się sprawnym umysłem.
- Wspomaganie leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów
Regularne przyjmowanie kwasów omega – 3 prowadzi do spadku poziomu CRP czyli białka C – reaktywnego, które pojawia się we krwi i świadczy o stanie zapalnym.
- Zwalczają stany depresyjne oraz agresję
Badania wykazują, że im większy poziom kwasów omega – 3 w organizmie tym mniejsze jest ryzyko pojawienia się depresji, kwasy te poprawiają nastrój.
- Poprawa metabolizmu białek
Kwasy omega – 3 przyjmowane przez osoby czynnie uprawiające wysiłek siłowy prowadzą do poprawy metabolizmu białek. Dzięki kwasom synteza nowych włókien mięśniowych wzrasta co wpływa korzystnie na budowę mięśni.
- Wzrost siły
Wzrost tempa syntezy włókien mięśniowych powoduje również wzrost siły u osób, które przyjmują kwasy omega – 3, a także zwiększa przepływ krwi w mięśniach.
- Przyspieszenie regeneracji organizmu
Kwasy omega – 3 mają właściwości przeciwzapalne. Po intensywnym treningu wymagającym użycia siły tworzą się stany zapalne mięśni, kwasy omega – 3 przyspieszają ich regenerację i pozwalają organizmowi szybko powrócić do pełnej sprawności.
- Wzmocnienie układu odpornościowego
Kwas omega – 3 przyjmowany w odpowiednich dawkach w dłuższym przedziale czasowym może wpłynąć na wzmocnienie układu odpornościowego. Dzieje się tak na skutek zminimalizowania ilości markerów krwi, które mają bezpośrednie przełożenie na mniejszą odporność organizmu.
- Zapobieganie pojawieniu się choroby Parkinsona i Alzheimera
Kwasy omega – 3 odpowiadają za funkcje mózgu
- Pozytywny wpływ na płód
Kwasy omega – 3 odpowiadają za kształtowanie się mózgu u dziecka, poprawiają jego ukrwienie i przepływ bodźców nerwowych z szarej do białej substancji. Dzieci, których mama przyjmowała kwasy tłuszczowe omega – 3 oraz nadal podaje je dziecku po urodzeniu, są inteligentniejsze, lepiej się rozwijają, są sprawniejsze ruchowo, a także nie powinny mieć problemów z koncentracją. Kwas omega – 3, który oczywiście powinny przyjmować kobiety w ciąży, powinien być podawany dzieciom już od szóstego tygodnia ich życia.
- Pozytywne działanie na wzrok
Kwasy omega – 3, będące składnikiem siatkówki oka, przyjmowane w odpowiednich ilościach zapobiegają zachorowaniu na retinopatię, a u dzieci, które spożywają dużo ryb, ryzyko wystąpienia wad wzroku jest mniejsze. Osoby starsze, które miały dietę bogatą w ryby, rzadziej chorują na zwyrodnienie plamki żółtej, której efektem może być całkowita utrata wzroku.
- Działanie antyalergiczne
Kwasy omega – 3 są ważnym elementem w zapobieganiu i leczeniu alergii.
Dawkowanie
To ile kwasów tłuszczowych omega – 3 powinno się przyjmować jest ściśle powiązane z aktywnością i stylem życia jaki się prowadzi. Osoby uprawiające intensywne treningi mają większe zapotrzebowanie na mikro- oraz makroelementy, do których kwasy omega – 3 należą. Zbyt wysoki poziom kwasów omega – 3 może doprowadzić do kłopotów z krzepnięciem krwi. Bezpieczna dla organizmu dawka nie powinna przekroczyć 6000 mg, zalecana dawka kwasów omega – 3 to 1-1,5 g na dobę, zawartych zarówno w produktach roślinnych np. olej lniany, ale również zwierzęcych.
Dla ochrony mięśnia sercowego wystarczające już będzie spożywanie ryb w odpowiedniej ilości. Aby serce było odpowiednio chronione powinno się spożywać 2 posiłki w ciągu tygodnia, które zawierają produkty rybne (najlepiej ryby morskie tkj. łosoś, śledzie, halibuty, morszczuki, dorsze, pstrągi). Dla serca najlepsze będą tłuste ryby.
Odpowiedni poziom kwasów omega – 3 powinien w szczególności być utrzymywany u dzieci, kobiet w ciąży i osób starszych, co nie oznacza, że na pozostałe osoby nie będzie to miało wpływu. Kwasy omega- 3 odgrywają bardzo ważną rolę w kształtowaniu się mózgu dziecka oraz wpływają na jego lepszy rozwój intelektualny, dlatego powinny o nich pamiętać kobiety będące w ciąży i wzbogacić swoją dietę najlepiej o ryby morskie.
Jeśli nie przepadamy za rybami warto włączyć do swojej diety suplementy tkj. tran. Mimo, że nie jest on smaczny, a wręcz u niektórych wywołuje wstręt, warto zacisnąć zęby i przekonać się do tranu, który jest bogatym źródłem dobroczynnych kwasów omega – 3.
Występowanie
Bogatym źródłem kwasów tłuszczowych omega – 3 są m.in.: olej z pachnotki, olej lniany, olej z łososia, z sardynek, z wątroby dorsza, ze śledzia, olej rzepakowy, z orzechów włoskich i inne.
Objawy niedoboru kwasów omega – 3
Niedobór kwasów omega – 3 w organizmie może być poważny w skutkach. Do najczęstszych objawów braku tych cennych kwasów należą:
- obtłuszczenie naczyć krwionośnych (żył i tętnic)
- problemy w funkcjonowaniu układu sercowo – naczyniowego
- zaburzenia krążenia
- wolniejsza praca systemu nerwowego, zaburzenia neurologiczne
- zły nastrój, spowodowany zmniejszoną produkcją serotoniny
- małopłytkowość czyli spadek ilości płytek krwi prowadzący do krwawień
- choroby wrzodowe dwunastnicy i/lub żołądka
- choroby nowotworowe
- przyspieszone starzenie się skóry
- przewlekłe stany zapalne
- bóle reumatyczne
- retinopatia w przypadku noworodków, prowadząca nawet do utraty wzroku.
